خدیجه صالحی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد و آموزش عالی جامی دانشگاه اصفهان
محبوبه حجتی - کارشناس ارشد آمار ریاضی دانشگاه اصفهان
زهره عابدینی - کارشناس ارشد روانشناسی گرایش مشاوره و راهنمایی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمینی شهر

اضطراب مرگ یکی از انواع اضطراب هاست که ممکن است سلامت را در سالمندان تحت تاثیر قرار دهد. اضطراب مرگ، مشتمل بر افکار، ترس ها و هیجانات مرتبط با پایان زندگی می باشد. پژوهش های صورت گرفته، با مروری اجمالی بر تحقیقات انجام شده در جمعیت غیر بالینی، نشان دادند که اضطراب مرگ در میان جمعیت عمومی، پدیده ای شایع است. این پژوهش از نوع همبستگی می باشد و جامعه آماری پژوهش کل سالمندن شهرستان نجف آباد بود. روش نمونه گیری به صورت در دسترس انجام شد که شامل دویست و پنجاه نفر (130 نفر مرد و 120 نفر زن) از سالمندان شهرستان نجف آباد در محدوده سنی بالای شصت سال بودند. در این پژوهش از چهار پرسشنامه: اضطراب مرگ کالت- لستر(1369)، منبع کنترل راتر (1966)، اضطراب وجودی لورنس و کاترینا گود(1379) و هوش معنوی امرام و درایر(2007) استفاده شد. از لحاظ روایی و پایایی پرسشنامه ها، توضیحات کافی در بخش روش پژوهش آمده است. داده های به دست آمده به وسیله نرم افزارspss مورد تحلیل آزمونهای همبستگی چند متغیره و رگرسیون گام به گام قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده در این نمونه گیری هیچ یک از مولفه های اضطراب مرگ با منبع کنترل درونی رابطه معنی داری ندارند(سطح معناداری بزرگتر از 0/05). و منبع کنترل بیرونی به صورت مثبت اضطراب مرگ را پیش بینی می کند. در متغیر منبع کنترل بیرونی (Beta=0/28؛ 0/00 سطح معناداری) به دست آمده است. بنابراین مدل رگرسیونی برای پیش بینی اضطراب مرگ براساس منبع کنترل بیرونی به صورت زیر است:(منبع کنترل بیرونی) 127 /0+1/76= اضطراب مرگهمچنین با توجه به ضریب تعیین (R(2)=0/08)، می توان نتیجه گرفت که 0/08 از واریانس اضطراب مرگ را منبع کنترل بیرونی تعیین می کند. اضطراب وجودی به صورت مثبت میزان اضطراب مرگ را پیش بینی می کند. در متغیر اضطراب وجودی (Beta=0/208؛ 0/00 سطح معناداری) به دست آمده است. بنابراین مدل رگرسیونی برای پیش بینی اضطراب مرگ براساس اضطراب وجودی به صورت زیر است:(اضطراب وجودی) 0/031+2/945 = اضطراب مرگهمچنین با توجه به ضریب تعیین (0/043=R2)، می توان نتیجه گرفت که 4 درصد از واریانس اضطراب مرگ را اضطراب وجودی تعیین می کند. بنابراین مدل رگرسیونی برای پیش بینی اضطراب مرگ براساس منبع کنترل بیرونی و اضطراب وجودی به صورت زیر است:(منبع کنترل بیرونی) 0/052+ (اضطراب وجودی) 0/028+2/410= اضطراب مرگبا توجه به ضرایب رگرسیونی اضطراب وجودی و منبع کنترل بیرونی به صورت مثبت اضطراب مرگ را پیش بینی می کنند. همچنین با توجه به ضریب تعیین (R(2)=0/056)، می توان نتیجه گرفت که 0/05 از واریانس اضطراب مرگ را اضطراب وجودی، منبع کنترل بیرونی تعیین می کند.

اضطراب مرگ، هوش معنوی، منبع کنترل بیرونی اضطراب، منبع کنترل درونی اضطراب