احمدرضا روشن - عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

مهمترین اهداف دانشگاهها ارائۀ خدمات آموزشی و پژوهشی به جامعه است همچنین وظیفۀ افزودن بر سرمایه های انسانی هر جامعه ای را دانشگاهها به عهده دارند. بدیهی است چنانچه دانشگاهها از اعتبارات مالی کافی برای تحقق اهداف خود برخوردار نباشند در انجام وظایف خود با مشکل مواجه می شوند و نمی توانند به طور صحیح درجهت چرخۀ توسعۀ اقتصادی کشور عمل کنند. لذا تأمین اعتبارات مالی مکفی یکی از مهمترین چالشهای پیش روی دانشگاههاست. درنیمۀ قرن دوم قرن بیستم، از امواج خروشان اولیۀ تأمین منابع دولتی برای بخش آموزش عالی کاسته شد. دولتهای بیشتر کشورها هم از حمایتشان از این بخش کاسته اند و هم بر خواسته های خود از آن افزوده اند. دولتها مؤسسات آموزش عالی را برای پاسخگویی وانعطاف بیشتر در برابر نیازهای رو به تحول اقتصادی و اجتماعی و نیز توجه به فعالیتهای خودشان تحت فشار فزاینده ای قرارداده اند. این وضعیت، اعمال ساختارهای مدیریتی و شیوه های تامین مالی و تخصیص دقیق تری را در مؤسسات آموزش عالی اجتناب ناپذیر ساخته است. دراین مقاله موضوع تامین ملی دانشگاهها از طریق ارسال پرسشنامه و گردآوری نظر روسای دانشگاهها و نیز مصاحبه حضوری با صاحبنظران بررسی شده است از جمله این موارد می توان اشاره کرد: واگذاری بخشی از اختیارات هیات امنا به روسای دانشگاهها، تبیین دقیق بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه و تعیین حوزه مسئولیت ارگانهای مختلف، تعیین قیمت تمام شده خدمات آموزشی و پژوهشی دانشگاهها توسط خودآنان، انتخاب حداقل یک نفر از اعضای هیات امنای دانشگاهها ازمیان مدیران بخش صنعت، تشویق دانشگاههای که درآمد اختصاصی بیشتری کسب می کنند، برگزاری کارگاههای آموزشی اقتصاد آموزش عالی و تخصیص بهینه بودجه برای روسای دانشگاهها و....

تامین مالی، روسای دانشگاهها، روشهای کسب درآمد در آموزش عالی، بودجه آموزش عالی، درآمد اختصاصی دانشگاهها