ساجده خراباتی - کارشناسی ارشد معماری، تهران، نارمک، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده معماری و شهرسازی.
سیدعباس یزدانفر - دکترای معماری، دانشیار گروه معماری مسکن، تهران، نارمک، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده معماری و شهرسازی.

خوابگاه های دانشجویی از ضروری ترین امکانات مورد نیاز دانشجویان غیربومی هستند که به نوعی خانه دوم دانشجویان محسوب شده و می توانند مهد پرورش شخصیت، برقراری پیوندهای سازنده و پدید آمدن نگرش های جدید باشند. در این فضاهای جمعی، دانشجویان با فرهنگ های مختلف اجتماعی، به صورت گروهی حیاتی تازه را می آفرینند و تجربه زندگی مستقل را بدست می آورند. اجتماع افراد مختلف با خصوصیت ها و نیازهای متنوع فردی که برخواسته از تنوع جسمی و روحی آنهاست، در ضمن آنکه مزایایی دارد، مشکلاتی را نیز ایجاد می کند. مشکلات فرهنگی، اقتصادی، کالبدی – فضایی، اخلاقی و عاطفی از جمله مشکلات موجود در خوابگاه است. درصد قابل توجهی از مشکلات خوابگاه ها ریشه در فضاسازی و کالبد معماری بنای خوابگاه دارد. از این رو هدف اصلی این پژوهش بررسی مشکلات کالبدی- فضایی خوابگاه و دستیابی به انتظارات دانشجویان از آن می باشد. در این پژوهش تحلیلی- توصیفی برای دستیابی به اهداف فوق، پس از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، از روش مطالعه میدانی (مشاهده، پرسشنامه و عکس) استفاده شده است و به عنوان نمونه، خوابگاه پردیس دانشگاه سمنان مورد بررسی قرار گرفته است. داده های بدست آمده از مطالعات میدانی به روش کمی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که عدم وجود حریم شخصی، کمبود فضا و امکانات، چیدمان نامناسب عملکردها، دسترسی های نامناسب، ازدحام و شلوغی به ترتیب از مهمترین مشکلات کالبدی - فضایی موجود در خوابگاه می باشد. همچنین ترکیب سیستم راهرویی و آپارتمانی در چیدمان اتاق ها، دو تا سه طبقه بودن بلوک های مسکونی خوابگاه و قرارگیری خوابگاه در محدوده نزدیک به دانشگاه از جمله مهمترین انتظارات و ترجیحات دانشجویان می باشد.

خوابگاه دانشجویی، مشکلات کالبدی- فضایی، انتظارات دانشجویان