صفورا اسدی کپورچال - استادیار، گروه علوم خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
اصلان اگدرنژاد - استادیار گروه مهندسی علوم آب، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

شوری از فاکتورهای محدودکننده مهم برای محصولات کشاورزی بوده و در مناطق خشک و نیمه خشک، در اثر آبشویی ناکافی و تجمع بیش از حد نمک ها در خاک و همچنین، کاربرد آب های زیرزمینی غنی از کربنات و بی کربنات سدیم برای آبیاری واکنش خاک افزایش یافته است. کاهش شوری خاک تا حد بهینه با استفاده از آبشویی املاح و جلوگیری از ماندابی شدن خاک ها یکی از اقدامات مهم و اساسی برای بهسازی خاکهای شور و سدیمی می باشد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه کارایی آب آبشویی خالص با و بدون کاربرد ماده اصلاح کننده گچ برای اصلاح خاکهای شور و سدیمی بخشی از اراضی دشت مسکر بود. بدین منظور بخشی از اراضی دشت مسگر که دارای کلاس شوری و سدیمی S4A4 بود انتخاب شد. این پژوهش با دو تیمار آب آبشویی خالص و کاربرد ماده اصلاح کننده گچ انجام شد. در تیمار نخست تنها با کاربرد 100 سانتی متر آب آبشویی در چهار تناوب 25 سانتی متری اجرا شد و در تکرار دوم ماده اصلاح کننده گچ به کار برده شد و ادامه آبشویی با استفاده از آب آبیاری انجام شد. نمونه های خاک پیش، حین و پس از کاربرد هر تناوب آبیاری از اعماق 25-0، 50- 25، 75-50، 100-75، 125-100 و 150-125 سانتی متری برداشت و تجزیه های فیزیکی و شیمیایی مورد نیاز انجام شد. نتایج نشان داد که مدل لگاریتمی از کارایی خوبی برای تخمین مقدار آب لازم برای اصلاح خاک های شور و سدیمی برخوردار بود.

آبشویی، خاک شور، درصد سدیم تبادلی