شهرام کبودوندپور - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی- دانشگاه کردستان- سنندج
هادی تحسینی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی- دانشگاه کردستان- سنندج

فلزات سنگین در بخش های مختلف بیوسفر از آب، خاک و هوا گرفته تا بافت های گیاهی و جانوری یافت میشوند. فلزات سنگین به دلیل داشتن خواصی همچون: سمیت زیاد، پایداری، قابلیت تجمع زیستی (Bioaccumulation) جزءآلاینده های بسیار خطرناک محسوب میشوند. زنجیره و رژیم غذایی، از مهمترین مسیرهایی است که انسانها از طریق آنها تحت تاثیر فلزات سمی قرار میگیرد. سمیت فلزات سنگین و تجمع آن ها در زنجیره های غذایی یکی از اصلی ترین معضلات زیست محیطی و بهداشتی جوامع مدرن است. در بین فلزات سنگین، دو فلز کادمیوم و سرب به دلیل قابلیت جذب بالا، نیمه عمر طولانی دربافت گیاهان و به تبع آن در بدن انسان و دیگر حیوانات و سمیت زیاد از اهمیت ویژهای برخور دارند. کادمیوم در مقادیر کم سمی بوده و به راحتی جذب گیاهان میشود و با ورود به چرخه غذایی سلامت انسان و دیگر موجودات زنده را به خطر میاندازد. سرب هم به واسطه فعالیت های انسان به مقادیر زیادی در محیط زیست یافت میشود. بنابراین پایش غلظت این دو فلز در بخش های مختلف بیوسفر به ویژه بوم سازگان های آبی برای بررسی سطح سلامت بوم سازگان ها و اجزای تشکیل دهندهی آنها ضروری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تجمع زیستی دو فلز سنگین کادمیوم و سرب در منابع آب، خاک و گیاهان تولیدی در حوضهی آبریز سد قشلاق سنندج، ایران.به اجرا در آمد.2. مواد وروشها:در این راستا در 4 فصل تعداد 20 نمونه آب، 20 نمونه خاک، 60 نمونه گیاه 20 نمونه گندم، 20 نمونه یونجه،2 نمونه جو از محدودهی حوضه آبخیز سد قشلاق سنندج جمعآوری شدند. غلظت دو فلز کادمیوم و سرب در نمونه های اخذ شده با استفاده از دستگاه جذب اتمی و به روش کوره گرافیتی و طبق روش های توصیه شده در استاندارد متد (2012) اندازه گیری و تجمع زیستی این فلزات سنگین در گیاهان زراعی آبیاری شده با آب این بومسازگان آب شیرین مورد بررسی قرار گرفت.