مهشید سعادتمند - کارشناس ارشد، دانشگاه صنعتی اصفهان
شکوفه انتشاری - گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران
نسرین آقامحمدرفیع - گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران

استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی برای افزایش محصول باعث برهم زدن تعادل زیست محیطی و محیط زیستی شده است از طرفی دفع مقادیر زیادی از فضولات حیوانی به عنوان یک مشکل زیست محیطی جدی و پرهزینه است. در پژوهش های اخیر، از کرم های خاکی برای تبدیل زباله های آلی و قارچ میکوریزا جهت تحریک رشد گیاه را استفاده شد. در این مطالعه، ورمی کمپوست در سه سطح (صفر، 20٪ و 50٪) و قارچ در دو سطح (بدون تلقیح قارچ و با تلقیح قارچ) در گیاه شلغم در گلخانه و در محیط هیدروپونیک با بستر کشت پرلیت و کوکوپیت انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک های کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که تلقیح قارچ، جوانه زنی، پارامترهای رشد (کل محتوای کلروفیل، قطر میوه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر ساقه و وزن خشک) به میزان قابل توجهی در ورمی کمپوست 20٪ تغییر معنی داری داده و اثر آن بهتر از شاهد است و در تغییرات بیوشیمیایی تلقیح قارچ و ورمی کمپوست اثر مطلوبی نداشته و بهترین تاثیر در تلقیح قارچ بدون استفاده از ورمی کمپوست بوده که افزایش معنی داری در میزان فلاونویید، آنتوسیانین و ترکیبات فنلی داشته است.

ورمی کمپوست، قارچ میکوریز، پارامتر فیزیولوژیکی، پارامتر بیوشیمیایی، هیدروپونیک