حمداله اسکندری - دانشیار گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور
کامیار کاظمی - مربی گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور
بختیار لله گانی - استادیار گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور

گونه های مختلف بارهنگ در سراسر جهان به عنوان منبع غذایی و دارویی برای انسان و دام مورد استفاده قرار میگیرند. از طرف دیگر، تنش های غیرزیستی بر رشد و تولید گیاهان دارویی، از جمله بارهنگ، تاثیر زیادی دارد. در این مقاله، واکنش گیاه دارویی بارهنگ به تنش های مختلف غیرزیستی مورد بررسی قرار گرفته است. تنش خشکی علیرغم کاهش تولید دانه بارهنگ، بر مواد موثره موجود در دانه تاثیر ندارد. از نظر مقاومت به شوری، بر حسب میزان فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی، بارهنگ یک گیاه مقاوم به شوری محسوب میشود به طوری که برخی گونههای آن به عنوان هالوفیت شناخته میشوند. واکنش و مقاومت بارهنگ به تنش غرقابی نه تنها بین گونه های مختلف بارهنگ متفاوت است بلکه بین اندام های مختلف یک گونه نیز از نظر تحمل غرقابی تنوع دیده میشود که به میزان فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی آن بستگی دارد. بارهنگ مقاومت بالایی به فلزات سنگین دارد به طوری که در برنامه های اصلاحی خاک میتواند برای خارج کردن مقادیر اضافی فلزات سنگین از خاک مورد استفاده قرار بگیرد. به طور کلی، نتیجه تحقیقات مختلف نشان داده است که گیاه دارویی بارهنگ نسبت به شرایط نامساعد محیطی مقاومت بالایی دارد.

شوری، فلزات سنگین، کمبود آب