خدیجه دل آزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
عماد جعفری اوتانلو - کارشناسی سلولی و مولکولی گرایش بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار

در سال های اخیر، روند فزاینده ای در استفاده از طب مکمل در میان جوامع گوناگون به وجود آمده است. با توجه به اثرات جانبی و تاثیر کم برخی داروهای شیمیایی بر بعضی بیماری ها، اغلب مردم به گیاه درمانی و طب سنتی روی آورده اند. هدف از این مطالعه بررسی جایگاه طب سنتی و گیاهان دارویی در ایران است.روش: در این مطالعه به صورت سیستماتیک، متون منتشر شده بین سال های 2000 تا 2016 میلادی در مورد جایگاه طب سنتی و گیاهان دارویی در ایران از پایگاههای اطلاعاتی نظیرIran medex, GoogleScholar, PubMed, Medline ،Magiran ، SID, Science Direct, Elsevier با استفاده از کلمات کلیدی طب سنتی (Traditional Medicine) ، گیاهان دارویی (Herbal) و ایران (Iran) مورد جستجو قرار گرفت. پس از اعمال معیارهای ورود و خروج، 23 مقاله انگلیسی و فارسی مورد بررسی و تحلیل عمیق قرار گرفتند.نتایج: با توجه به بررسی های انجام شده، نتایج نشان داد که به مرور زمان، اقبال عمومی از گیاهان دارویی و طب سنتی در میان جامعه بیشتر شده و مردم برای درمان بیماری ها بطور وسیعی از داروهای گیاهی یا طب سنتی استفاده می نمایند. نتایج نشان داد که عوامل مختلفی از قبیل فرهنگ، نگرش، ارزش ها و اعتقادات مردم در این قضیه دخیل هستند و از طرف دیگر مضر بودن و عوارض جانبی داروهای شیمیایی، باعث شده است که مردم به سراغ داروهای گیاهی و یا درمان های غیر دارویی بروند. یافته ها حاکی از ان بود که مشاهده اثرات مثبت بعضی از داروهای گیاهی باعث تشویق بیشتر افراد به استفاده از انها شده است.بحث: با توجه به وضعیت نامناسب تغذیه در سطح جهان و کشور، روزافزون بودن بیماری های مرتبط با تغذیه ناسالم که زندگی افراد را در معرض خطر قرار داده است، و همچنین بدلیل ترکیبات شیمیایی داروها و اثرات سوء آنها بر بدن انسان، منطقی است که از مزایای برجسته و حایز اهمیت طب سنتی باید بیشتر استفاده گردد تا بوسیله آن از بروز بسیاری از بیماری ها پیشگیری کرده و نسبت به درمان انها اقدام نمود.

گیاهان دارویی، طب سنتی، ایران