امیر علیمی - دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا پویا - دانشیار گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد

در بازار سرمایه ی کشور، سهام شرکت های سهامی عام در بازارهای بورس یا فرابورس با شرایطی پذیرش می شوند. برخی از این شرایط کمی هستند که عبارتند از: سهام شناور آزاد، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی، سابقه ی فعالیت شرکت، تعداد سال های سودآور بودن و آخرین سرمایه ی ثبت شده. در این پژوهش با در نظر گرفتن این شرایط به عنوان متغیرهای مورد بررسی، یک نمونه از شرکت های بورسی و یک نمونه از شرکت های فرابورسی در نظر گرفته شده و مقدار متغیرهای مذکور طبق صورت های مالی محاسبه شده است. سپس با به کارگیری روش تحلیل واریانس چندمتغیره میزان تفاوت بین دو نمونه مورد آزمون قرار گرفته که نتایج از معناداری این تفاوت حکایت داشت. در مرحله ی بعد با به کارگیری روش تحلیل تشخیصی یک تابع برای تشخیص گروه داده های بورسی از فرابورسی حاصل شد. با داشتن تابع مذکور وضعیت 5 شرکت عرضه شده ی دیگر مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از آن است که طبق تابع تشخیصی، عرضه ی سهام سه شرکت مطابق و عرضه ی سهام 2 شرکت مخالف بازار پذیرش شده است. نتایج این پژوهش می تواند در عرضه های اولیه ی سهام در آینده مورد استفاده قرار گیرد تا بازاری که سهام باید در آن مورد پذیرش قرار گیرد تعیین شود.

بورس، فرابورس، تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل تشخیصی