حکیمه هاتف - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، گروه اقتصاد کشاورزی، مشهد، ایران و دانشجوی دکترا دانشگاه فردوسی
علیرضا کرباسی - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

با توجه به اینکه به طور کلی اقتصاد کشاورزی در برخی از کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر سیاستهای دولت و نه بازار آزاد میباشد، بررسی نقش و شاخصهای دولت بر تولید و بهره وری کشاورزی دارای اهمیت به سزایی میباشد. از این رو در این بررسی تاثیر شاخص های دولت بر تولید و بهره وری نهاده های کشاورزی با استفاده از شاخص های دولت بانک جهانی، برای کشورهای عضو سازمان بهره وری آسیا در دوره زمانی 2010- 2002 مورد بررسی قرار گرفته است. بر این پایه از دو روش تابع تولید تجمعی بخش کشاورزی و معادله های ساختاری برای آزمون این فرضیه که اقدام های بهتر دولت میتواند بر بالا بردن تولید و بهره وری نهاده های کشاورزی نقش داشته باشد، استفاده شده است. نتایج به دست آمده از دو روش این فرضیه را تایید میکنند. با توجه به روش اول تابع تولید نشان میدهد که کشورهایی با شاخص های دولتی بالاتر، تولید بیشتری در بخش کشاورزی ایجاد میکنند و معادله های ساختاری نشان میدهد که یک واحد نیروی کار در بخش کشاورزی در کشوری با شاخصهای بالاتر دولت، منجر به ایجاد تولید بیشتری میشود. همچنین سیاستهای دولت میتواندبهره وری کشاورزی را با ایجاد انگیزه برای سرمایهگذاری در بخش کشاورزی بهبود بخشد. بنابراین بیشترین تمرکز بر بهبود دو شاخص کنترل فساد و کارایی دولت اعمال شود. همچنین پیش از اجرای سیاست از سوی دولت، نتایج به دست آمده از آن سیاست و واکنش جامعه در این ارتباط مورد ارزیابی قرار گیرد تا در صورت لزوم نارسایی و کاستی های سیاست مورد بازبینی قرار گیرد.

بهره وری، دولت، کشاورزی، داده های تابلویی، کشورهای سازمان بهره وری آسیایی