حمیدرضا جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش خاک و پی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان و عض
محمود حسنلوراد - عضوهیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
محمدرضا حسنلو - عضوهیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

یکی از مهمترین مشکلاتی که در اجرای پروژه های عمرانی از جمله سدهای خاکی بوجود می آید برخورد با خاک واگرا در محل ساختگاه پی سدهای خاکی و منابع قرضه ریز دانه رسی می باشد. لذا پیش از آغاز به ساخت، انجام مطالعات ژئوتکنیکی جهت شناسایی این گونه خاک ها ضروری است. زیرا استفاده از آنها باعث ایجاد خرابی های وسیع در سدهای خاکی، کانال های آبرسانی و سایر خاکریزها خواهد شد. به منظور غلبه بر مشکل واگرایی می توان از روشهای مختلفی از جمله تثبیت شیمیایی استفاده نمود. دراین مقاله نتایج افزودن زاج طبیعی سفید (سولفات آلمینیوم) به نمونه خاک واگرا از منابع قرضه سد در حال ساخت میرزاخانلو( 2) ارائه گردیده و پتانسیل واگرایی با در نظر گرفتن دو متغیر زمان عمل آوری و درصد وزنی افزودنی با استفاده از آزمایش پین هول کنترل گردیده است. نتایج نشان می دهند که با افزودن زاج و زمان عمل آوری همراه با کاهش میزان واگرایی خاک، سبب تثبیت و جلوگیری از آبشستگی بیش از حد خاک و در نتیجه کاهش فرسایش داخلی وافزایش نفوذپذیری می گردد.همچنین یک درصد بهینه برای میزان افزودنی براساس آزمایشات صورت گرفته ارائه می گردد.

تثبیت خاک واگرا ، زاج ، آزمایش های شیمیایی ، پین هول ، فرسایش داخلی