محمد عبدالحسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آب - دانشکده کشاورزی- دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین افضلی مهر - استادیار گروه آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه صنعتی اصفهان
بهروز مصطفی زاده - دانشیار گروه آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه صنعتی اصفهان

شهر اصفهان به عنوان یکی از شهرهای مهم و زیبای ایران شناخته شده است. اهمیت این شهر در جذب گردشگران بر کسی پوشیده نیست. یکی از علل اصلی این امر عبور زاینده‌رود از داخل شهر است که همراه خود طراوت و سرسبزی را برای این شهر به ارمغان ‌آورده است. به علاوه آثار تاریخی این شهر که عمدتاً نام شیخ بهایی را همراه خود دارند از دیگر عوامل دخیل در این امر می‌باشد. از آثار به جا مانده از دوران وی انهاری است که آب زاینده‌رود را در سطح شهر توزیع می‌نمایند. این انهار از ابتدا تا به امروز وظیفه انتقال آب برای کشاورزی و آبیاری فضای سبز را برعهده داشته‌اند. با توجه به اینکه بخش وسیعی از فضای سبز امروز شهر اصفهان در مجاورت این انهار قرار دارد لذا تلاش در جهت ساماندهی و بهبود وضعیت این انهار امری لازم و ضروری است. بدین منظور مطالعه‌ای با هدف بررسی نقش این انهار و همچنین وضعیت نگهداری آنها صورت گرفت. با توجه به اینکه اصلاح و ساماندهی این انهار با استفاده از روش طراحی کانال‌های پایدار و اصول علم هیدرودینامیک با تأکید بر حفظ ساختار اولیه آنها بدون استفاده از مصالحی نظیر سنگ، بتن و...، علاوه بر حفظ صورت تاریخی آنها موجب انتقال بهتر آب خواهد شد، وضعیت پایداری این انهار نیز مورد مطالعه قرار گرفت. در این راستا با استفاده از داده‌های صحرایی و روش رگرسیون چندگانه غیر خطی، رابطه‌ای به منظور برآورد عمق مناسب جریان در این انهار به دست آمد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که اصلاح وضعیت انهار نیازمند اتخاذ تصمیمات درست و دارای ضمانت اجرائی در مورد نحوه مدیریت، نگهداری و تأمین آب آنها می‌باشد.

انهار شیخ بهائی، زاینده‌رود، کانال پایدار، فضای سبز