سیده شیما حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد هنر اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

یکی از شاخه های هنر جدید که در سراسر دنیا مطرح و پذیرای مخاطبان خاص و عام گشته هنر محیطی است. این شاخه از هنر سعی دارد با گرایش های متعدد خود، با نگرشی نو به رابطه ی انسان با طبیعت و محیط پیرامون بپردازد و راهکارهایی جدیدی جهت همزیستی با محیط در اختیار انسان قرار دهد، این نوع هنر غالبا دارای دغدغه های بوم شناختی است. در این راستا هنرمندان از رسانه های متعددی برای بیان دغدغه ها در آثار خود بهره جسته اند در سال های اخیر با پیشرفت تکنولوژی و ساخت شیشه های مقاوم و ضد فلویوریدریک، امکان بازگشت به محیط و عدم ایجاد آثار مخرب بر محیط شاهد حضور بیشتر این ماده در آثار هنرمندان بوده ایم بی شک با وجود شاخصه های منحصر به فردی چون شفافیت و قابلیت به تصویر کشیدن عناصر بوم شناختی شیشه بیش از پیش مورد توجه هنرمندان این عرصه قرار گرفته است. در این پژوهش تلاش می شود بدین سوال پاسخ داده شود که به چه میزان از متریال شیشه برای ساخت اثر هنری محیطی بهره گرفته شده است بدین جهت به مطالعه ی جایگاه متریال شیشه و اهمیت آن در ساخت آثار محیطی پرداخته شده است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای به مطالعه و توصیف آثار هنرمندانی چون، چیهالی، دبومبورگ و چرولی پرداخته است. مطالعات نشان می دهد گاه این آثار چشم اندازی تاکیدی بر زیبایی عناصر طبیعی داشته اند؛ اگرچه شیشه خود از سیلیس است و به طبیعت باز می گردد اما گاهی هنرمندان جهت حفظ منافع طبیعت به اعاده و استفاده ی چشمگیر از شیشه های دور ریختنی لمینت شده پرداخته اند. نتایج حاصله حاکی از این است که نه تنها متریال شیشه به مثابه ی رسانه ای نیرومند در ارایه ی آثار محیطی به کار رفته بلکه غنای بصری آن در محیط موجب تعامل هرچه بیشتر مخاطب و اثر گردیده است.

هنر محیطی، متریال شیشه، هنر معاصر