طاهره حیدری - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی

در هیچ دوره ی تاریخی موضوعی باندازهی رویارویی با تمدن جدید غرب برای شرق مساله آفرین و تاثیرگذار نبودهاست. مفهوم شرق نیز بدون در نظر گرفتن مفهوم اسلام و کشورهای عربی کامل نیست و از آنجا که هویت اسلامی-عربی جزیی از هویت شرقی محسوب می شود، بررسی چگونگی رویارویی هویت عربی با هویت غربی در واقع گامیدر راستای بازیابی هویت شرقی خواهد بود. روابط غرب و شرق به خصوص در دو قرن اخیر در ادبیات منعکس شده وشاعران در انعکاس این موضوع در شعر بسیار نقش آفرین بوده اند. در این جستار با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی بهبررسی چگونگی رویارویی دو شاعر معاصر مصر یعنی محمودسامی البارودی و احمد شوقی، با ابعاد فرهنگی تمدنغربی پرداخته شده و مشاهده شد که هر دو شاعر برای مقابله با حضور فرهنگی غرب در شرق عکس العمل های جدیداشته و به چنگ زدن به عناصر فرهنگ شرقی و ملی خود تاکید کرده اند.

تمدن های غربی، اندیشه ی اسلامی، شعر عربی، مصر، محمودسامی البارودی، احمد شوقی