عبدالله افشار - استاد، دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف
محمد زارعی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف

بهبود در ساختار کرسیتالی، اندازه دانه، مقاومت به خوردگی و چسبندگی رنگ پوشش فسفاته کم روی برروی زیرلایه فولاد کم کربن St4 در اثر اضافه کردن کاتیونهای دوظرفیتی نظیر کلسیم به حمام فسفاته کاری حاصل می شود. در این تحقیق اثر افزودن یون کلسیم دردما و زمانهای مختلف در فرایند فسفاته کاری کم روی، مورد بررسی قرار گرفت. لذا در ابتدا محلول دو کاتیونی از لحاظ ترکیب شمیایی و شرایط کاری حمام به وسیله ا ندازه گیری وزن واحد سطح پوشش، ضخامت و دانسیته ظاهری پوشش بهینه شد. غلظت 86/1g/lit اکسید روی و g/lti 93/1 کلرید کلسیم، در حمام فسفاته کاری در دمای 50 درجه سانتیگراد، زمان پوشش دهی 5 دقیقه و PH=3 ،بهترین نتایج را از لحاظ ایجاد پوشش با ظاهری کاملا یکنواخت برروی سطح زیرلایه، با دانسیته ظاهری مناسب (2/2g/cm3) در پی داشت.، بررسی مورفولوژی و ساختار پوشش فسفاته، توسط میکروسکوپ الکترونی و آنالیز XRX نشان داد که افزودن یون های کلسیم به پوشش فسفاته تک کاتیونی روی، ضمن افزایش کریستالیته پوشش، سبب ایجاد کریستالهای ریز و یکنواخت (m µ2) نسبت به پوشش تک کاتیونی روی (mµ 4/5) خواهد شد.

روی، کلسیم، فسفاته کاری دو کاتیونی، میکروسکوپ الکترونی، مقاومت به خوردگی، رنگ پذیری