محمدرضا یوسفی - گروه انگل شناسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
محدثه ابوحسینی طبری - گروه فارماکولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل، ایران
آرین اسفندیاری - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

پشه ها موجودات زیان رسانی می باشند که درصورت عدم ارایه راهکار مناسب می توانند باعث مزاحمت برای انسان از جهت خونخواری و همچنین باعث انتقال بسیاری از بیماری ها اعم از ویروسی، باکتریایی و انگلی شوند.تعداد زیادی از ترکیبات گیاهی برای برنامه های کنترل حشرات و سازگاری با محیط زیست پیشنهاد شده است.تیمول یک ترکیب فنولی منوترپنوییدی است که در اسانس گیاهان خانواده نعناع از جمله آویشن وجوددارد و باتوجه به بوی دلپذیر و اثر کشندگی بالا یک گزینه مناسب بعنوان دافع پشه یا حشره کش است.هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی سمیت تیمول برروی پشه کولکس می باشد. روش کار: در این بررسی تخم و لاروهای مرحله چهارم پشه کولکس از بخش حشره شناسی دلنشگاه علوم پزشکی بابل تهیه گردید عملکرد تیمول برروی لارو در دوزهای 20، 10، 5، 2، 1و5/0 میکرولیتر بر میلی لیتر در زمان های 5، 10، 30، 60، 120، 180، 240و300 دقیقه و برروی تخم در دوزهای 2، 1و5/0 میکرولیتر بر میلی لیتر در زمان های 24، 48و72 ساعت مورد ارزیابی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: بیشترین دوز اثرگذار بر لاروها 20میکرولیتر بر میلی لیتر بود که پس از 30دقیقه سبب مرگ 100 درصد جمعیت شد. این درحالی است که کمترین دوز اثرگذار 2 میکرولیتر بر میلی لیتر بود که پس از 240دقیقه سبب مرگ 100 درصد جمعیت لاروها شد. همچنین دوز 2 میکرولیتر بر میلی لیتر مانع خروج لارو از تخم ها شد در حالی که دوز 5/0و 1 میکرولیتر بر میلی لیتر تاثیری بر خروج لارو از تخم نداشت. اثر تیمول روی لارو و تخم پشه ی کولکس نشان داد با افزایش غلظرت این ماده موثره، میزان کشندگی افزایش می یابد. لذا پیشنهاد میگردد از تیمول جهت تهیه ی فرآورده ای برای ازبین بردن لارو وتخم پشه های کولکس استفاده شود.

تیمول، کولکس، منوترپنویید، حشره کش