مژده عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی آلودگیهای محیطزیست دانشگاه صنعتی اصفهان
سنوران زمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی آلودگیهای محیطزیست دانشگاه صنعتی اصفهان
نورالله میرغفاری - دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان
نعمتی ورنوسفادرانی استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان

فلزات سنگین یکی از پایدارترین آلاینده ها در اکوسیستم های آبی محسوب می شوند. رودخانه زاینده رود یکی از مهمترینروخانه های مرکزی ایران است تعیین غلظت و منشاء آلاینده هایی مثل فلزات سنگین، نقش مهمی در کنترل شرایط زیستمحیطی این اکوسیستم آبی دارد. هدف از این مقاله جمع آوری و بررسی اطلاعات و یافته های پژوهش هایی است که تاکنون درمورد غلظت فلزات سنگین در محدوده ی رودخانه زاینده رود انجام شده است تا بتوان کاستی های مطالعات گذشته را مشخصنموده و با ارایه راهکارهایی برای تعیین منشاء این نوع از آلودگی ها در جهت رفع آن عمل شود. در این مطالعه از پایگاه هایاطلاعاتی مختلف ایرانی و بین المللی جهت جمع آوری منابع مطالعاتی استفاده شد که در نهایت 16 مقاله مورد مطالعه و تجزیهو تحلیل قرار گرفته است. در اکثر مطالعات غلظت چند فلز شاخص و با سمیت بالاتر مورد بررسی قرار گرفته است که در اینبین غلظت فلزاتی همچون Pb و Cd در اکثر مطالعات بالاتر از حد استاندارد گزارش شده است تنها در دو مطالعه تعیین منشاءآلودگی بز فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفته است براساس این مطالعات افزایش غلظت فلزات سنگین ناشی از منشاءانسانی و به علت آلودگی صنایع مختلف همچون صنایع فولاد و ذوب آهن و استفاده بیش از حد از آفت کش ها در زمین هایکشاورزی در محدوده ی نزدیک به رودخانه زاینده رود اعلام شده است. با توجه به غلظت بالای فلزات سنگین در اطرافمحل های صنعتی و کشاورزی، تعیین منشاء این آلودگی ها از اهمیت بالایی برخوردار است. تا کنون در مطالعات صورت گرفتهدر مورد آلودگی رودخانه زاینده رود به فلزات سنگین بز قابلیت رسوبات عمقی (مغزه های رسوبی) اکوسیستم های آبی به عنوانیک آرشیو طبیعی (زیست محیطی) توجهی نشده است. حال آنکه این گونه مطالعات می تواند تاریخچه حمل آلاینده ها (بویژهفلزات سنگین) بز اکوسیستم های آبی ناشی از منشاءهای متفادت را در رسوبات مربوط به 100 - 150 سال اخیر مشخص کند

فلزات سنگین، رودخانه ی زاینده رود، اکوسیستم های آبی