علی گراوند - دکترا زبان و ادبیات فارسی استادیار دانشگاه ایلام
مهناز حاتمی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایلام

تاریخ بیهقی به عنوان صحنه ای برای نمایش حوادث و شخصیت های متعدد و مثبت و منفی در طول تاریخ از اهمیت زیادی برخوردار است و در واقع مخاطب با خواندن آن در ژرفای تاریخ و پیشامدهای آن روزگار حل می شود و گویی خود در آن دوران حضور داشته و با شخصیت های این کتاب زندگی کرده است. اشخاصی چون حسنک وزیر، بونصر مشکان، خوارزمشاه و... شجاعت، کفایت و کاآمدی خود را در ذهن خواننده نهادینه می کنند و در جریان روی کارآمدن مسعود غزنوی، درست نقطه ی مقابل شخصیت های منفی این کتاب مانند بوسهل زوزنی، مسعود غزنوی، علی رایض و.. قرار می گیرند. بیهقی در ماجرای سلطنت مسعود، شخصیت های منفی را در تقابل و تضاد با افراد مثبت داستان قرار می دهد و توصیف بسیار دقیق و نقادانه ی وی در شخصیت پردزای راه را برای قضاوت مخاطب و درکی درست از وقایع آن روزگار فراهم می آورد. این که به غیر از شخصیت های مثبت و منفی در این جریان، با شخصیت هایی جامع روی کارآمدن مسعود، نمودی خاص دارد و حاصل تقابل و تعارض اندیشه های مثبت و منفی در این کتاب است که ت فکر منفی بر مثبت غلبه می کند و پسریان در این جریان موفق می شوند.

تاریخ بیهقی، ابوالفضل بیهقی، شخصیت مثبت، شخصیت منفی و کشمکش