حمید شفیع زاده - گروه مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
سعید گیلوری - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

مفهوم شهروندی و آموزش آن یکی از دیرپاترین مفاهیم سیاسی- اجتماعی است که از دوران یونان باستان تاکنون مورد توجه عده کثیری از متفکران سیاسی و اجتماعی قرار داشته است. هر چند ممکن است نگاه نظریه پردازان مختلف نسبت به اهمیت این مفهوم متفاوت باشد اما به هر صورت جایگاه ویژه آن در نظام فکری بشر، نشان از اهمیت برجسته آن دارد. از طرف دیگر، بی تردید یکی از مهم ترین رسالت ها و دلایل شکل گیری مدارس در طول تاریخ بشری و توسعه آن به شکل کنونی، آماده سازی شهروندانی متعهد، فعال و خلاق بوده است. مدرسه مکانی برای یادگیری حقوق و مسیولیت های شهروندی است. از این رو آنچه که می تواند رسالت و فلسفه اصلی شکل گیری و توسعه مدارس را در دوران کنونی توجیه کند، آموزش شهروندی است. ازجمله اهداف نظام های ملی آموزشی در هزاره سوم، گسترش رویکردهای جدید آموزشی نسبت به آموزش و تربیت شهروند جهانی جهت رواج فرهنگ صلح، توسعه پایدار و کمک به مردم برای یادگیری باهم زیستن است. این امر ازطریق اصلاح مواد و بازبینی کتابهای درسی به منظور انعکاس ضرورت های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ترویج فرهنگ صلح و توسعه امکان پذیر است. در این مقاله ضمن بررسی مفاهیم شهروندی و آموزش شهروندی، مولفه های مهم این برنامه ها مورد توجه قرار می گیرد و در ادامه به نقشهای مهم آموزش و پرورش در توسعه آموزش های شهروندی اشاره می شود. و درنهایت مهمترین چالشهای نظام آموزشی ایران در طراحی و اجرای برنامه های آموزش شهروندی در مدارس مورد بررسی قرار می گیرد.

آموزش، آموزش شهروندی، مدارس، مسیولیت های شهروندی و برنامه درسی