عبدالحسین حداد - دانشگاه سمنان، دانشکدهمهندسی عمران
حامد جاودانیان - دانشگاه شهرکرد، دانشکده فنی و مهندسی
فایزه ابراهیم پور - دانشگاه سمنان، دانشکده مهندسی عمران

وجود املاح در بعضی از خاک های ریزدانه رسی باعث ایجاد پدیده واگرایی در این خاک ها می شود. عدم شناسایی دقیق رس های واگرا خسارات و خرابی هایی را به دنبال دارد زیرا ذرات خاک های رسی واگرا تحت شرایط خاصی متفرق شده و به سرعت شسته می شوند. در منطقه سیمین دشت (واقع در استان سمنان)، برخی از سازه های هیدرولیکی به علت قرارگیری روی این نوع خاک ها دچار آسیب های جدی شده اند. از این رو در این تحقیق به بررسی خاک های اطراف کانال انتقال آب در منطقه مذکور و ارزیابی میزان واگرایی این خاک ها پرداخته و در نهایت روش های اصلاح این خاک ها پیشنهاد شده است. بدین منظور نمونه هایی از خاک محل تهیه و پس از تعیین مشخصات خاک، نمونه های مذکور تحت آزمایش های کرامب، هیدرومتری دوگانه و تست های شیمیایی قرار گرفتند. نتایج حاصل بیان گر واگرایی خاک این منطقه به خصوص در اطراف کانال انتقال آب سیمین دشت بوده است. در این تحقیق تاثیر افزودن سیمان، آهک و آلومینیوم نیترات بر کاهش واگرایی نمونه های خاک با انجام آزمایش های پین هول بررسی شده واقع شد. نتایج آزمایش های انجام شده بر نمونه های اصلاح شده نشان داده که افزودن %5 سیمان، یا %5 آهک (بدون برطرف شدن کامل پدیده آب شستگی)، یا %3 آلومینیوم نیترات به خاک بسیار واگرا، و هم چنین افزودن 3% سیمان، یا %5 آهک، یا %3 آلومینیوم نیترات به خاک واگرای این منطقه، موجب تثبیت آن می شود.

خاک واگرا، پین هول، هیدرومتری دوگانه، کرامب، تثبیت خاک