الهه ناز پارسی مود - دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
غلامرضا کمیلی - دانشیار گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
ابوالفضل پارسی مود - دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران.

سابقه و هدف : تشنج از مهمترین علایم صرع و بسیاری دیگر از آسیب های نوروژنیک است. علی رغم وجود داروهای ضدتشنج متنوع فعلی،تحقیقات برای کشف داروهای جدید با اثربخشی بهتر و عوارض نامطلوب کمتر،ادامه دارد. گیاهان دارویی با داشتن مواد متنوع طبیعی و خواص متفاوت، زمیته مناسبی برای این گونه تحقیقات می باشند. در این تحقیق اثر ضدتشنجی گیاه به زردچوبه مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی که در پاییز 95 در مرکز تحقیقات حیوانات آزمایشگاهی انجام شد، 50 سر موش سوری نر در محدوه وزنی 30-25 گرم، به طور تصادفی انتخاب گردیدند و در پنج گروه 10 تایی مورد آزمایش قرار گرفتند.گروه های مورد مطالعه، تحت تزریق درون صفاقی نرمال سالین(کنترل منفی)، مقادیر مختلف عصاره هیدروالکلی زردچوبه (mg/kg 350، 250، 150) یا دیازپام به عنوان کنترل مثبت(mg/kg2) قرار گرفتند. در تمامی گروه ها، پس از نیم ساعت پنتیلن تترازول (mg/kg95) تزریق و مدت زمان بروز تشنج، دوام و تعداد حملات تشنجی تونیک-کلونیک و میوکلونیک و مورتالیتی ثبت گردید. برای مقایسه تاثیر غلظت های مختلف دارو و عصاره در زمان های پس از تزریق دارو بر کمیت های تشنج، از آزمون ANOVA و نرم افزار SPSS 16 استفاده شد. یافته ها: در گروه کنترل مثبت، هیچ گونه تشنجات میوکلونیک، تونیک - کلونیک و مرگ و میر در 24 ساعت مشاهده نگردید. تزریق عصاره این گیاه به صورت وابسته به دوز در تمامی دوزهای تزریق شده باعث تاخیر زمان شروع تشنج کلونیک و تونیک-کلونیک به طور معناداری نسبت به گروه کنترل شد (P<0/05). تجویز عصاره هیدروالکلی گیاه زردچوبه در دوزهای 250و 350میلی گرم به ازای هر کیلو گرم باعث کاهش مدت زمان دوام تشنج و همچنین باعث کاهش بروز عدم تعادل حیوانات در هنگام تشنج شد. دوز 350 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم بیش ترین اثر را بر کمیت تشنجی مذکور داشت و هم چنین میزان مرگ و میر و تعداد پرش های ناگهانی حیوانات را هنگام تشنج به طور معنی داری کاهش داد (P<0/05). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که عصاره هیدروالکلی گیاه زردچوبه موجب کاهش تشنجات ناشی از پنتیلن تترازول در موش سوری نر می گردد و مناسب است برای تعیین مواد موثر و شناسایی مکانیسم دقیق آن مطالعات تکمیلی انجام شود.

تشنج، زردچوبه، پنتیلن تترازول، موش سوری نر