رضا همتی - استادیار جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان
ابراهیم منصوری نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان

تجربه چند دهه برنامه ریزی و توسعه و نتایج آنها از ضرورت تجدید نظر در اهداف توسعه ازمنظر اجتماعی و توجه ویژه به توسعه اجتماعی به عنوان حوزه ای مختصبه خود حکایت دارد.هدف از مطالعه حاضر در گام اول بررسی تعاریف و برداشت های مختلف از توسعه اجتماعی وشاخص های سنجش آن و در گام بعدی توصیف، تحلیل و مقایسه وضعیت توسعه اجتماعیایران در منطقه خاورمیانه در طی سال های 2014 تا 2017 بر اساس داده های گزارشپیشرفت اجتماعی است. یافته های حاصل از این گزارش همسو با نتایج گزارش شاخص کامیابی موسسه لگاتیوم نشان می دهد که علی رغم رشد مثبت و تدریجی توسعه اجتماعیکشورمان در سال های 2014 تا 2017 ، در مقایسه با سایر کشورهای منطقه خاورمیانه وضعیتمناسبی نداریم، به طوریکه در سال 2017 از بین 12 کشور دارای رتبه نهایی، رتبه 11 راکسب کرده ایم. به طور کلی یافته ها دلالت بر آن دارد که توسعه اجتماعی در کشور ما تحتتاثیر غلبه نگاه سخت افزاری به توسعه و تلقی ابژه محور از انسان چندان مورد توجه قرارنگرفته و مقوله ای پسماندی و حاشیه ای در بحث ها و برنامه های توسعه محسوب می شود.نتایج این پژوهش ضرورت توجه جدی به توسعه اجتماعی و بهبود آن در نظام برنامه ریزی وسیاست گذاری های مربوطه را روشن می سازد.

توسعه اجتماعی، توسعه اقتصادی، نیازهای اساسی، پایه های سلامت، فرصت، گزارش پیشرفت اجتماعی، منطقه خاورمیانه