محمدرضا زارع بنادکوکی - استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه میبد

نوآوری مولفه کلیدی رشد، پیشرفت، توسعه شاخص پیشران بهره وری رشد اقتصادی کشورها عاملی تاثیرگذار در دستیابی مزیت رقابتی سازمان ها به شمار می آید، از این رو توجه به ارزیابی نوآوری پایش آن برای کشورها حایز اهمیت است. در این پژوهش، مدل ارزیابی شاخص جهانی نوآوری مبنا قرار گرفت. نخست با تحلیلی از معیارها، شاخص ها زیرشاخص ها، کشورهای برتر معرفی شدند. پس از آن وضعیت جایگاه ایران در شاخص های این مدل مورد تحلیل قرار گرفت. در سال 2018 رتبه ایران 65 گزارش شده که نسبت به سال قبل 10 رتبه ارتقا یافته است. بر اساس تحلیل امتیازهای کسب شده، نسبت کارایی نوآوری در ایران 11 می باشد که نشان دهنده وضعیت مطلوب رو به جلو است. ایران در مجموعه شاخص های نوآوری؛ در خروجی های دانش فناوری سرمایه انسانی پژوهش، در زیرشاخص های آموزش دانشگاهی، اثربخشی دانش دارایی های نامشهود از جایگاه مناسبی برخوردار است. روند رتبه ایران در شاخص جهانی نوآوری در سال های اخیر نشان می دهد که رتبه جهانی ایران در چهار سال اخیر بهبود داشته است. از نظر تحلیل روند رتبه ایران در شاخص ها، نتایج نشان می دهد که در شاخص های خروجی های دانش فناوری خروجی های خلاقانه جهش داشته به گونه ای که خروجی های دانش فناوری با رتبه 113 در سال 2014 به رتبه 41 در سال 2018 صعود کرده است، وضعیت ایران در شاخص نهادی در سال 2018 نسبت به سال های قبل تنزل داشته در شاخص زیرساخت ها علی رغم بهبود رتبه کلی در وضعیت مناسبی قرار ندارد. مقایسه رتبه ایران با 20 کشور منطقه نشان می دهد که ایران از جایگاه دهم منطقه در سال 2017 به جایگاه هشتم منطقه در سال 2018 رسیده است همچنین در شاخص خروجی های دانش فناوری رتبه دوم، در شاخص خروجی های خلاقانه رتبه چهارم در شاخص سرمایه انسانی پژوهش رتبه پنجم منطقه را احراز کرده است.

نوآوری، شاخص جهانی، ایران، رتبه بندی