مهدی ضرغامی - استاد دانشکده مهندسی عمران و پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه تبریز
رضا رهبر - کارشناس ارشد مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشگاه تبریز

حوضه ارس کورا بین 5 کشور آذربایجان، ارمنستان، ایران، ترکیه و گرجستان مشترک می باشد. با توجه به سیر تاریخی، نرخ رشد جمعیتی مثبت و به تبع آن، توسعه کشاورزی و صنعت، و تغییر اقلیم باعث کاهش حجم رواناب حوضه شده است. با توجه به منابع آبی کاهش یافته حوضه و همچنین نیاز بیش از پیش ذی مدخلان در دوره آتی، احتمال اینکه حوضه در آینده ورشکسته تلقی گردد، وجود دارد در این مقاله از قوانینمختلف رویکرد ورشکستگی شامل: قانون ورشکستگی نسبی، قانون مقید به سود یکسان، قانون مقید به ضرر یکسان، قانون اشتراک پی در پی بر مبنای تناسب و قانون تخصیص بر مبنای کسری کل برای مسایل تخصیص مجدد منابع آب حوضه فرامرزی ارس کورا بکار گرفته شدند. جهت ارزیابی نتایج بکارگیری قوانین، از دو شاخص اکثریت آرا و شاخص پایداری در رفتار استفاده گردید با توجه به دلایل مختلف روش کسری کل به عنوانمقبول ترین و بهترین روش تخصیص انتخاب گردید که بر اساس آن به ترتیب: 65، 78، 77، 86 و 89 درصد ادعای کشورهای ترکیه، گرجستان و ارمنستان، ایران و آذربایجان را ارضاء می کند همچنین نتایج به دست آمده از تحلیل حساسیت نسبت تخصیص منابع بین کشورها در مقابل تغییرات جمعیت و افزایش برداشت تغییرات بسیار ناچیزی را در نسبت تخصیص دریافتی کشورها نمایش داد.

تسهیم آب، رود ارس، تیوری ورشکستگی