محمدمهدی فرهپور - دکتری، هیات علمی دانشگاه لرستان
رضوانه حمیدی - کارشناسی ارشد، فارغ التحصیل از دانشگاه بیرجند
سمیه دریکوند - دکتری، هیات علمی دانشگاه لرستان
سیدمحمدرضا امامی - دکتری، هیات علمی دانشگاه لرستان

تپه های ماسه ای لوت مرکزی در خاور ایران، با راستای کلی شمالی جنوبی با طول 127 کیلومتر و عرض 58 کیلومتر، دارای مساحتی معادل 7366 کیلومترمربع می باشند. ذرات تشکیل دهنده تپه های ماسه ای شامل تلماسه های بادی، سیلت وکمی رس به سن کواترنری میباشد. براساس گزارش ایستگاه های هواشناسی روند بادهای غالب منطقه 310-360 N میباشد. تپه های ماسه ای در لوت به اشکال متنوعی از جمله طولی، عرضی، ستارهای و هلالی شکل (برخان) دیده میشوند کهعمدتا راستای جهت وزش بادهای غالب را نشان می دهند. ماسه ها در این تپه ها در بخش خاوری لوت و در دامنه باختریارتفاعات شرق ایران تجمع یافته اند. براساس تصاویر رقومی ارتفاعی و شبکه زهکشی، جهت جریان آبراهه ها در لوتبسوی باختر تپه های ماسه ای می باشد.بلوک لوت توسط گسل های پیسنگی راستالغزی (نهبندان، درونه و نایبند) دربرگرفته شده که امروزه ازجمله فعالترینگسل های ایران هستند. پس از برخورد بلوک های افغان و لوت در انتهای کرتاسه رشته کوه های خاور ایران در شرق لوتشکل گرفته اند. پس از آن با چرخش پادساعتگرد لوت نسبت به بلوک های اطراف و فعالیت دباره گسل های اطراف لوت،رژیم تنش کششی حاصله منجر به وقوع فعالیتهای گسترده آذرین از ایوسن در این بخش گردیده است. فرورانش پوستهاقیانوسی عمان به زیر مکران نیز منشا فعالیتهای آتشفشانی در جنوب لوت در طی کاواترنری شده است. لذا چهارسویبلوک لوت توسط ارتفاعات حاصل از وقوع این فعالیتها دربرگرفته شده و حوضه رسوبی لوت بصورت مجزا و مستقل ازحوضه های اطراف خود شکل گرفته است. این حوضه رسوبی مکان انباشتگی رسوبات بادی و آبرفتی حاصل از فرسایشبلندی های اطراف شده است.

لوت، تپه های ماسه ای، حوضه رسوبی