زهرا پیمانه - دانشجوی دکتری گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مهدی سرچشمه پور - نویسنده مسئول، استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
حمید محمدی - کرمان دانشگاه شهید باهنر کرمان- بخش گیاه پزشکی

هدف: قارچ­های میکوریز با دامنه وسیعی از گیاهان همزیست هستند و نقشی کلیدی در پایداری اکوسیستم­ دارند. برخی از گونه­های قارچ­های میکوریز قابلیت سازگاری با شرایط سخت را دارند. تحقیقات کمی بر روی تنوع قارچ­های میکوریز در ایران انجام گرفته است. این تحقیق به منظور شناسایی قارچ­های میکوریز درونزی همزیست با درختان پسته در شرایط شوری و خشکی شدید و مقایسه نتایج با جدایه­های برخی گیاهان غیر زراعی انجام شده است. مواد و روش­ها: در این بررسی ابتدا تعداد 56 نمونه ریزوسفری از درختان پسته و 40 نمونه ریزوسفری از گیاهان غیرزراعی جمع­آوری و درصد کلنیزاسیون ریشه آنها تعیین شد. سپس 37 جدایه که درصد کلنیزاسیون بالاتری داشتند انتخاب و با استفاده از گیاه سورگوم در گلدان تکثیر شدند. در مرحله بعد تعداد هشت جدایه برتر (چهار جدایه از پسته و چهار جدایه از گیاهان غیر زراعی) بر روی گیاه اندروپگون (Andropogon gerardii) تلقیح و شناسایی مولکولی به روش qPCR انجام شد. نتایج: درصد کلنیزاسیون نمونه­های پسته در گلخانه بر روی سورگوم نسبت به پسته در شرایط مزرعه بیشتر بود در حالی که در گیاهان بومی درصد کلنیزاسیون نسبت به سورگوم بیشتر بود. قارچ Rhizophagus بر اساس ویژگی­های ریخت شناختی اسپورها در خاک، در تمام نمونه­های پسته بجز نمونه 42 شناسایی گردید. سه جنس Claroideoglomus،Funneliformis  و Rhizophagus جنس­های غالب باغ های پسته ­بودند. نتیجه گیری: تنوع گونه­های قارچ میکوریز در مناطق غیر کشاورزی بیشتر از باغ­های پسته بود. بیشترین سرعت کلنیزاسیون ریشه مربوط به Diversispora می­باشد و جدایه­های Funneliformis، Rhizophagus، Claroideoglomus  و Racocetra در رتبه­های بعدی قرار گرفتند.

اندروپگون, تنوع گونه ای, جدایه غالب, شناسایی مولکولی