حجت اله حیدری - کارشناس ارشد زراعت

ماش گیاهی از خانواده حبوبات و تابستانه بوده که در تناوب با غلاتی مانند گندم کشت می گردد. دوره رشد این گیاه 90-75 روز بوده و با نیاز آبی کم، قابلیت بالایی برای رشد در شرایط خشک و نیمه خشک دارد. تنش های غیرزیستی همانند تنش خشکی، از عوامل کاهنده رشد و عملکرد محصولات زراعی شناخته می شوند که با توجه به تغییرات اقلیمی تولید پایدار را به مخاطره می اندازد. مختلفی بر فعالیت بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاهان داشته و بعنوان یک پیام رسان در افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های غیرزیستی بویژه تنش خشکی عمل می نماید هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید (به دو روش پیش تیمار و محلول پاشی) بر رشد و عملکرد دو رقم ماش در شرایط تنش خشکی می باشد .در سال 1396 آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آزمایشی جهاد کشاورزی کارزان استان ایلام انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری بعد از 60 و 110 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) به عنوان کرت اصلی، دو رقم گوهر و مهر به عنوان کرت فرعی اول و سه سطح کاربرد اسید سالیسیلیک (شاهد، پیش تیمار بذر و محلول پاشی) به عنوان کرت فرعی دوم بود. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بر همکنش رقم، تنش خشکی و کاربرد اسید سالیسیلیک بر خصوصیات عملکرد دانه، عملکرد زیستی، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته معنی دار بود. بالاترین میزان عملکرد دانه ( 1894 کیلوگرم در هکتار) و بالاترین عملکرد وزن خشک توده 4497 کیلوگرم در هکتار در رقم گوهر در شرایط بدون تنش و محلول پاشی اسید سالیسیلیک بدست آمد. در رقم مهر نیز کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی باعث بهبود 70 درصدی عملکرد نسبت به تیمار عدم کاربرد سالیسیلیک گردید

اجزای عملکرد، ماش، غلاف در بوته، عملکرد زیستی