علی خیرالدین - دانشیار دانشکده عمران ،دانشگاه سمنان
نیلوفر مشهدی علی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش سازه،دانشگاه سمنان

طبق ضوابط جدید آیین نامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله (استاندارد 2800 )،" در کلیه سازه ها تاثیر بار محوری در عناصر قائم بر روی تغییر مکان های جانبی آنها سبب افزایش برش ها و لنگرهای خمشی موجود در اعضا و نیز تغییر مکان های جانبی طبقات می گردد این افزایش تغییر مکانها به اثر ثانویه و یا اثر P−Δ معروف است. براساس پیوست 5 استاندارد 2800 ایران "مقدار تغییر مکان های جانبی نسبی واقعی طرح در برنامه های تحلیل ارتجاعی تعیین نمی گردد.بنابراین برای تعیین تغییر مکان جانبی نسبی واقعی طرح باید تغییر مکان های حاصل ازآنالیز ارتجاعی با در نظرگرفتن اثر P−Δ را با ضریب 0.7R افزایش داد." در این مقاله نشان داده می شود چگونه می توان تغییر مکان جانبی نسبی واقعی طرح را با در نظرگرفتن اثرP−Δ به طورمستقیم با اعمال ضریب 0.7R حین تحلیل ارتجاعی ،توسط برنامه های کامپیوتری تعیین کرد.همچنین نشان داده می شود چگونه برنامه های کامپیوتری متداول می توانند با استفاده از تحلیل ارتجاعی معادل تغییر مکان غیر ارتجاعی سازه که مد نظر استاندارد 2800 می باشد را محاسبه نمایند.در این تحقیق بیش از 50 مدل آنالیزشده ونتایج روش پیشنهادی کاملاًمشابه با روش دستی استاندارد 2800 می باشد.

استاندارد 2800 ایران، اثر P-Delta، تغییر مکان جانبی نسبی، تحلیل غیرارتجاعی