شکوفه گرانمایه - گروه شیمی، دانشگاه الزهرا، ونک، تهران، ایران
شقایق مستعلی - گروه شیمی، دانشگاه الزهرا، ونک، تهران، ایران

طراحی موادی با ساختار غیراکسیدی و تخلخل ریز در حد نانومتر، از این جهت جالب توجه هستند که به طور کلی به شبکه های فضایی چهاروجهی زئولیت ها محدود نمی شوند. فضای داخلی این دسته از جامدات نانومتخلخل می تواند قطبیت، موقعیت فضایی، عملکرد و واکنش پذیری متفاوتی نسبت به زئولیت های آلومینیم سیلیکات داشته باشد. پلیمرهای کوئوردینانسی نانومتخلخل یا همان چارچوب های فلزی-آلی (MOFs)، از جدیدترین خانواده های مواد نانومتخلخل بلوری هستند که امروزه، توجه بسیاری را به خود جلب کرده اند. چارچوب این مواد شامل یون های فلزی و اتصال دهنده های آلی دو، سه یا چنددندانه هستند. MOFها دارای ویژگی های منحصر به فردی از قبیل چگالی کم، مساحت سطح ویژه زیاد و تنظیم پذیر، تخلخل و حجم حفره زیاد، پایداری گرمایی مناسب و سنتز آسان هستند که به کاربرد گسترده آن ها در ذخیره سازی و جداسازی گازها، به عنوان حامل های انتقال دارو، حسگرها و غیره منجر شده است. هر کامپوزیت مبتنی بر MOF ماده جدیدی است که خواص عملکردی ویژه ای را نشان می دهد. ویژگی های جدید درخور توجه و ماهیت چندمنظوره کامپوزیت های در حال ظهور MOF، ضرورت کاربردهای نوآورانه صنعتی را در محدوده گسترده ای از زمینه های مهم فناوری برمی انگیزد. در سال های اخیر، پژوهش و استفاده از انواع نانوکامپوزیت های بر پایه ترکیبات MOF به دلیل کاربردهای فراوان این دسته از مواد در ذخیره سازی و جداسازی گازها، به عنوان کاتالیزگرهای ناهمگن، غشا، حسگر و بسیاری از کاربردهای دیگر توسعه یافته است.

پلیمر کوئوردینانسی, چارچوب فلز-آلی (MOF), نانوکامپوزیت, ماده نانومتخلخل, نانوذرات