اشکان ناصح - دانشجوی دکتری روان شناسی بالینی دانشگاه شاهد
لیلا حیدری نسب - استادیار دانشگاه شاهد
محمدرضا شعیری - دانشیار دانشگاه شاهد

این پژوهش اثربخشی مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی را بر کاهش نشانه های نارسایی توجه/ فزون کنشی زیر آستانه تشخیص و مشکلات برونی سازی نوجوانان بررسی کرد. فهرست رفتاری کودک و فرم خودگزارش دهی نوجوانان نظام سنجش مبتنی بر تجربه آشنباخ در نمونه 253 نفری از نوجوانان و مادران آن ها اجرا شد. 24 نفر از نوجوانانی که بنابر نتایج فهرست رفتاری کودکان، نمره های مرزی در زیرمقیاس مشکلات توجه و نمره های بالا در مشکلات برونی سازی داشتند و نشانه های آن ها در فرم خودگزارش دهی نوجوانان نیز تایید شده بود، به تصادف در دو گروه آزمایش (12 نفر) و کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی در مدت 8 هفته دریافت کرد. گروه کنترل در این بازه زمانی هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده های کمی با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شد و یافته ها نشان داد که پس از مداخله نشانه های نارسایی توجه/ فزون کنشی و مشکلات برونی سازی در نوجوانان گروه آزمایش در مقایسه با نوجوانان گروه کنترل کاهش معنادار داشته است. یافته های این پژوهش کاربرد بالینی در پیشگیری و درمانگری نشانه های نارسایی توجه/ فزون کنشی و مشکلات برونی سازی نوجوانان در فضاهای بالینی و مدارس دارد.

مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی, مشکلات برونی سازی , نشانه های نارسایی توجه/ فزون کنشی زیر آستانه تشخیص, نوجوانان