علی مقصودی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، گروه بیوانفورماتیک، پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، دانشگاه زابل
سعیده سعیدی - پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، دانشگاه زابل
سیده راضیه موسوی - گروه گیاهان دارویی، دانشگاه زابل

هدف از این مطالعه بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره آبی، عصاره اتانولی و اسانس گلپر بر روی باکتری سالمونلا تیفی موریوم (Salmonella typhimurium) جدا شده از طیور بود. عصاره و اسانس گیاه گلپر به ترتیب با استفاده از دستگاه خلاء از مرکز (روتاری) و کلونجر بدست آمد. تعداد 12 سویه S. typhimurium از طیور بومی در شهرستان زابل جداسازی شد. حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی عصاره آبی، اتانولی و اسانس گیاه گلپر، با تهیه ی غلظت های مختلف از آنها به روش رقت سازی در چاهک و بررسی اثر غلظت های مختلف بر روی رشد باکتری ها، تعیین شد. حساسیت سویه ها به آنتی بیوتیک ها با روش استاندارد دیسک دیفیوژن کربی- بائر مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که از بین اسانس، عصاره آبی و عصاره اتانولی گلپر، اسانس بیشترین اثر مهارکنندگی را برروی S. typhimurium دارد و همچنین بیشتر سویه های S. typhimurium در تمام رقت های اسانس گیاهی آن از بین رفته اند، در حالی که عصاره آبی کمترین اثر مهارکنندگی را داشته است. بیشترین غلظت مهارکننده اسانس گلپر در رقت ppm 5 بود و عصاره اتانولی در رقت ppm 25 و عصاره آبی در غلظت های 50 و ppm 100 مهارکننده بیشتر سویه ها بودند. بیشترین غلظت کشندگی نیز برای اسانس، عصاره اتانولی و آبی به ترتیب برابر با 20، 200 و ppm 200 بود. نتایج این مطالعه بیانگر اثرات ضدمیکروبی مناسب اسانس و عصاره اتانلی گلپر بود و می توان از آنها به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک های متداول، برای درمان عفونت های ناشی از این باکتری استفاده کرد.

فعالیت ضدمیکروبی, گلپر, گیاهان دارویی, اسانس, طیور