سروش شاه بیک - دانشجوی دکترای تخصصی، گروه روانشناسی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
فاطمه تقوی جورابچی - کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
نیکو روحانی - کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
مرجان محمدی - کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی، گروه مشاوره و راهنمایی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

مقدمه: امروزه با افزایش شهر نشینی و تغییر شیوه زندگی انسان ها بیماری دیابت به یک بیماری شایع تبدیل شده که مشکلات بسیاری را بر روی زندگی مبتلایان برجای می گذارد. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ابرازگری هیجانی و رفتارهای خود مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام گردید. روش کار: پژوهش حاضر نیمه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی تحت نظر انجمن دیابت شهر تهران در سال 1397-1396 تشکیل داده و نمونه آن نیز در برگیرنده تعداد 36 نفر از این گروه بود که در دو گروه 18 نفره آزمایش و کنترل قرار داشتند. گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت مداخله با استفاده از روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفته و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. داده های پژوهش در مراحل پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از پرسشنامه های ابرازگری هیجانی (Emmons & king) و پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی(Tobert & Glasgow) گردآوری شده و به وسیله تحلیل واریانس چند متغیره (MANCOVA) و به کمک نرم افزار SPSS.V 23 تجزیه و تحلیل گردید.  یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که در مرحله پس آزمون بین میانگین متغیرهای ابرازگری هیجانی و خودمراقبتی گروه های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. به بیانی دیگر روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور معناداری باعث افزایش ابرازگری هیجانی و بهبود رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو گردید (0/001> P). نتیجه گیری: با در نظر داشتن تاثیر روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ابرازگری هیجانی و رفتارهای خودمراقبتی توصیه می شود که روان درمانگران، روان شناسان بالینی و متخصصان فعال در حوزه بهداشت روان از روش مذکور برای افزایش ابرازگری هیجانی و رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو استفاده کنند.  

روان درمانی, پذیرش و تعهد, ابرازگری هیجانی, خودمراقبتی, دیابت نوع دو