بهاره طحانی - دندانپزشک، PhD سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
سیده پروانه موسوی - دانشجوی دندانپزشکی، کمیته پژوهش های دانشجویی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

مقدمه: عشایر گروهی از مردم با سطح اقتصاد پایین و تحصیلات اندک و دسترسی محدود به خدمات بهداشتی درمانی هستند. این مطالعه در نظر داشت سلامت دهان و رفتارهای بهداشت دهان و دندان این جمعیت خاص را ارزیابی کند. مواد و روش ها: در این مطالعه میدانی، 200 نفر در سنین 18 تا 60 سال توسط نمونه گیری دو مرحله ای (خوشه ای و سپس آسان) از دهستان عشایری و چشمه لنگان شهرستان فریدون شهر در بهار و تابستان 1395 مورد بررسی قرار گرفتند. معاینات دندانپزشکی به منظور تعیین شاخص های دندان های پرشده و کشیده شده و دارای پوسیدگی (DMFT) و شاخص پرودنتال جامعه CPI(Community Periodontal Index) انجام شد. کد 0 نشان دهنده لثه نرمال، کد 1، وجود خونریزی خودبه خودی با همراه پروب، کد 2، نشان دهنده وجود جرم، کد 3، نشان دهنده وجود پاکت 5-4 میلی متری بود. رفتارهای بهداشتی دهان و دندان و هم چنین عادات تغذیه ای از طریق چک لیست ارزیابی شد. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS با ویرایش 22 وارد شد و آنالیز آماری داده ها به کمک آزمون های T-test، ANOVA و مجذور کای انجام شد (05/0=α). یافته ها: 83 نفر (5/41 درصد) مرد و 117 نفر (8/58 درصد) زنشامل 163 نفر (5/81 درصد) از دهستان عشایری و 37 نفر (5/18درصد) از دهستان چشمه لنگان بودند. 1/29 درصد (58 نفر) اصلا دندان ها را تمیز نمی کردند و تنها 3 درصد (6 نفر) هر روز مسواک می زدند. میانگین DMFT معادل 6/5±6/9 (28-0) که حدود 56 درصد سهم این شاخص مربوط به کشیدن و 40 درصد پوسیدگی بود. اختلاف معنی داری بین زن و مرد وجود نداشت ولی بین گروه های سنی اختلاف معنی داری مشاهده شد (001/0P<) . میزان DMFT در گروه سنی 34-18سال معادل 3/4±7/6، گروه سنی 51-35 سال معادل 1/5±5/12، گروه سنی 68-52 سال معادل 1/5±3/14 بود. میزان DMFT بین گروه سنی 51-35 و 68-52 سال معنی داری نبود. 2 درصد (4 نفر) کد 0، 5/29 درصد (59 نفر) کد 1، 1/61 درصد (123 نفر) کد 2 و 7 درصد (14 نفر) کد 3 داشتند. نتیجه گیری: میزان پوسیدگی در عشایر بالا و مراجعات این افراد به دندانپزشک اغلب به جهت کشیدن دندان است. درصد بالایی از افراد، خونریزی از لثه را گزارش نمودند. از نظر بی دندانی و وضعیت پریودنتال نیز در مقایسه با میانگین جامعه، وضعیت این افراد نامطلوب ارزیابی شد.

عشایر, سلامت دهان و دندان, رفتار, پوسیدگی دندان, شاخص پریودنتال