مهدیه سهرابی - کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی
حمید ضرعام بروجنی - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

جمهوری اسلامی ایران با تجاوز رژیم بعثی عراق در سال ۱۳۵۹ درگیر جنگی طولانی شد. این دفاع مقدس، علاوه بر آثار و برکات بیرونی، دستاوردهایی در درون نظام اسلامی بر جای گذاشته است. یکی از موثرترین روشهای آشناسازی جوانان نسل سوم انقلاب با دستاوردهای جنگ تحمیلی و ترویج فرهنگ پایداری دفاع مقدس، حضور آنان در مناطق عملیاتی هشت سال دفاع مقدس و درک فضای معنوی این مناطق است. چنین سفرهایی در کشور ما راهیان نور و در ادبیات علمی گردشگری مناطق جنگی خوانده می شود. بررسی نتایج بازدید از مناطق جنگی می تواند کمک شایانی به برنامه ریزان و تصمیم گیران در خصوص توسعه و ارتقای محصول گردشگری جنگ در ایران باشد. این تحقیق با هدف شناخت مهمترین دستاوردها و مزایای بازدید از یک سایت مربوط به جنگ در ایران با بهره گیری از رویکرد منفعت محور انجام شده است. این رویکرد شامل چهار سطح است که به شکل سلسله مراتبی با یکدیگر در ارتباط است. انگیزه ها و دلایل بازدید (سطح۱) موقعیت و محیط (سطح۲) تجارب ادراکی(شناختی) و احساسی (سطح۳) و منافع به دست آمده (سطح۴). در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با کارشناسان و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام ایرانیانی است که لااقل یک­بار از مناطق جنگی کشور بازدید به عمل آورده اند و نمونه های تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی و به حجم ۱۵۲ نفر انتخاب شدند. نتایج تحقیق حاکی است که دستاورد معنوی مهمترین دستاورد بازدید مناطق جنگی در کشورمان است.

دفاع مقدس, راهیان نور, گردشگری مناطق جنگی, دستاورد سفر, مدیریت منفعت محور