یاشار امین زاده - دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی وعضو باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
رضا آقائی - استاد یار و عضوهیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

زمینه و هدف: بهبود عملکرد تولیدمثل وهمچنین امکان درمان بسیاری از بیماری های مرتبط با ناباروری یکی ازمواردی است که موردتوجه تکنیک های طبی سنتی ومدرن می باشد. دراین میان ازگذشته تاکنون استفاده ازموادگیاهی جهت بهبود این عملکرد و افزایش میزان باروری مرسوم بوده است؛ دراین مطالعه تجربی تلاش شده است تاتاثیر ترکیب عسل و میخک بر بافت بیضه و همچنین پرامترهای مربوط به اسپرم مورد بررسی قرار گیرد. روش کار: در این مطالعه 40 سر موش آزمایشگاهی نر نژاد ویستار با متوسط وزن300 گرم انتخاب و بطور تصادفی در چهار گروه تیماری تقسیم بندی شدند.گروه های تیماری عبارت بودند از: 1) گروه کنترل (جیره ی غذایی معمولی دریافت نمودند)، 2) گروه تیماری 1 (جیره ی معمولی همراه با ترکیب حاوی ¼ عسل با ¾ میخک دریافت نمودند)، 3) گروه تیماری 2 (جیره ی غذایی معمولی همراه با ترکیب مورد نظر با دوز ترکیبی برابر دریافت نمودند) و 4) گروه تیماری 3 (جیره ی غذایی ترکیب ¾ عسل با ¼ میخک در اختیارشان قرار گرفت). موش ها ابتدا به مدت 1 هفته دوره آماده سازی را به منظور برطرف نمودن استرس و سازگاری با محیط و با تغذیه جیره پایه طی کردند. در دوره آزمایش به مدت 21 روز تیمار شدند و در پایان این دوره، بررسی پارامترهای اسپرم و هیستومورفولوژیکی بیضه ها صورت گرفت. نتایج: تعداد و تحرک اسپرم ها درگروه سوم نسب به سه گروه دیگر افزایش معنی داری داشت (0/05> P). نتایج هیستومورفولوژیکی درگروه سوم نیز نسبت به دیگر گروه های تیماری تغییرات بیشتری را نشان داد (0/05> P) که این تغییرات به صورت افزایش سلول های اسپرماتوژنز و سرتولی و همچنین افزایش انسجام در سلول ها مشاهده شد. مطالعات مورفومتریک افزایش معنی داری را در میانگین قطر لوله های سمنیفر وکپسول بیضه و ضخامت اپیتلیوم لوله های سمنیفر و پراکندگی سلول های لیدیک و لمفوسیت ها (0/05> P) و افزایش معنی داری در ضخامت بافت بینابینی نسبت به گروه کنترل نشان داد (0/05> P).

عسل، میخک، بیضه، اسپرم