سیدابراهیم حسینی - دانشجوی کارشناسی معماری، دانشکده فنی و حرفه ای پسرانه مرودشت، فارس، ایران
محمدحسین جوانمردی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
امین زارعی - گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

در تمامی جوامع زمانی که سالمند از انجام فعالیت و امور کاری خویش بازنشسته میشود، دچار افسردگی ناشی از ناکارآمدی میشود و این امر تهدیدی بزرگ برای تمامی جوامع به شمار میرود. چرا که بر طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، جمعیت جهان هرگز به بالقی حال حاضر نبوده است و پیش بینی ها نشان میدهد که تا سال 2050 جمعیت سالمند جهان به بیش از 2 میلیارد نفر افزایش خواهد یافت. پس در نتیجه ایجاد سراها و خانه های سالمندان با استفاده از مولفه ها و عوامل موثر بر افزایش کیفیت محیطی و افزایش امید به زندگی در این مجموعه ها از الزامات عصر حاضر میباشد. بر همین اساس در این پژوهش در ابتدا ضمن بررسی مفهوم سالمندی و کیفیت محیطی، به بیان مشخصات فضایی مطلوب در جهت رضایتمندی و سلامت سالمندان پرداخته شده است. این مشخصات شامل بخشها و تجهیزات ضروری، آسایش حرارتی و برودتی، نورپردازی مناسب، و فضای سبز و جانبی میباشد. از طرفی دیگر به بررسی مشخصات بصری و روانی مطلوب محیط برای رضایت سالمندان که شامل سازماندهی حرکتی، ایمنی و امنیت، آزادی، نظم و هم آوایی با طبیعت میباشد، پرداخته ایم . در انتها ضمن معرفی چند نمونه موردی موفق، با ارائه جدولی به بیان مهمترین مولفه های تاثیرگذار در طراحی سراهای سالمندان اشاره میکنیم. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات اسنادی و کتابخانه ای میباشد.

سرای سالمندان، کیفیت محیطی، کیفیت روانی، سازماندهی حرکتی، نور، نظم