حسن لطفی - دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه طیور دانشگاه محقق اردبیلی
بهمن نوید شاد - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
فرزاد میرزایی - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
رضا بهمرام - استادیار دانشگاه محقق اردبیلی

هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر تفاله گوجه فرنگی به همراه آنزیم بر فراسنجه های خونی و پارامترهای مورفومتری روده جوجه های گوشتی بود. آزمایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار در چهار تکرار و تعداد 4 قطعه جوجه گوشتی از هر دو جنس در هر تکرار و جمعا با 80 قطعه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: جیره بدون تفاله گوجه فرنگی و آنزیم (شاهد)، 5 درصد تفاله گوجه فرنگی (بدون آنزیم)، 5 درصد تفاله گوجه فرنگی همراه با 0/2 درصد مولتی آنزیم، 10 درصد تفاله گوجه فرنگی (بدون آنزیم) و 10 درصد تفاله گوجه فرنگی همراه با 0/2 درصد مولتی آنزیم بودند. تیمارهای آزمایشی مختلف بر لیپیدهای سرم خون شامل کلسترول، تری گلیسرید و LDL تاثیر معنی داری نداشتند اما جیره های حاوی تفاله گوجه فرنگی و آنزیم غلظت سرمی HDL بالاتری نسبت به تیمار شاهد داشتند (P<0/05). نتایج نشان داد که، ارتفاع پرز ژژنوم و ایلئوم جوجه های تغذیه شده با جیره حاوی 5 درصد تفاله گوجه فرنگی همراه با آنزیم بطور معنیداری بیشتر از سایر تیمارها بود، اما بیشترین میزان ضخامت پرز ژژنوم و ایلئوم در تیمار 5 درصد تفاله گوجه فرنگی بدون آنزیم مشاهده شد (P<0/05). استفاده از سطوح مختلف تفاله گوجه فرنگی همراه با آنزیم در جیره جوجه های گوشتی سبب افزایش معنی دار نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت ژژنوم جوجه های گوشتی گردید (P<0/01). بطور کلی با توجه به نتایج تحقیق حاضر، استفاده از تفاله گوجه فرنگی به همراه آنزیم تاثیر مثبتی بر غلظت سرمی HDL و پارامترهای مورفومتری روده و در تتیجه سلامتی پرند گان می تواند داشته باشد.

فراسنجه های خونی- موفومتری روده- مولتی آنزیم- تفاله گوجه فرنگی