سعید خرم نیا - استادیار گروه بیهوشی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران.
رضا نژادحسن - دانشجوی پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران.
فاطمه رجائی پور - دستیار تخصصی بیماری های کودکان و نوزادان، مرکز تحقیقات کودکان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
زهرا اسداللهی - مربی گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران

مقدمه: سردرد، یکی از عوارض بیهوشی نخاعی در جراحی است. این نوع بیهوشی نقش عمده ای در عمل سزارین دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر وضعیت نیمه نشسته بر سردرد بعد از بیهوشی نخاعی در زنان تحت جراحی سزارین الکتیو انجام شد. روش کار: این مطالعه مداخله ای در سال 1397 بر روی 110 زن باردار تحت جراحی سزارین در بیمارستان نیک نفس رفسنجان انجام شد، افراد در زمان ریکاوری در دو گروه با پوزیشن سر 30 درجه و پوزیشن سر خوابیده (flat) قرار گرفتند. بروز و شدت سردرد با استفاده از مقیاس دیداری درد، در روزهای اول، دوم و سوم پس از جراحی بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 18) و آزمون های تی مستقل، کای دو و تحلیل واریانس دوطرفه با اندازه­گیری مکرر انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین شدت سردرد در گروه افراد با پوزیشن سر  صاف در روزهای اول، دوم و سوم به ترتیب 41/2±98/0، 16/2±87/0 و 92/1±78/0 و در گروه با پوزیشن 30 درجه سر 89/2±41/1، 70/2±30/1 و 33/2±12/1 بود. شدت درد در هر دو گروه در روزهای مختلف اندازه گیری کاهش معناداری (0001/0> p) داشت، هرچند این تفاوت بین دو گروه معنادار نبود (379/0=p). نتیجه گیری: قرار دادن سر در وضعیت خوابیده در هنگام ریکاوری از بیهوشی نخاعی در زنان تحت جراحی سزارین الکتیو، باعث کاهش شدت سردرد پس از جراحی در مقایسه با وضعیت سر در پوزیشن 30 درجه شد، هرچند این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود.

پوزیشن, ریکاوری, سردرد, سزارین