فاطمه اسدالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
راحله بابازاده - استادیار گروه مامایی، مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
حمید عبدی - استادیار گروه طب سوزنی، دانشکده طب سنتی ایرانی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
حبیب الله اسماعیلی - استاد گروه آمار زیستی، مرکز تحیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.

مقدمه: تهوع و استفراغ، جزء شایع ترین شکایات گوارشی زنان در اوایل بارداری محسوب می شود که می تواند مشکلات فراوانی در زتدگی فردی و احتماعی زنان باردار بگذارد و با توجه به اینکه تحقیقی در مورد تاثیر رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا بر تهوع و استفراغ حاملگی در سطح ایران و جهان یافت نشد، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا بر شدت تهوع و استفراغ نیمه اول بارداری انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی در سال 1397 بر روی 73 زن باردار در هفته 20-8 بارداری که به یکی از سه مرکز جامع سلامت مشهد شامل نجفی، امیرالمومنین (ع) و وحدت مراجعه کرده بودند، انجام شد. افراد به صورت تصادفی به دو گروه رفلکسولوژی (36 نفر) و کنترل (37 نفر) تقسیم شدند. این مطالعه به مدت 10 روز و در 3 مرحله انجام شد و نمرات تهوع و استفراغ توسط شاخص رودز اندازه گیری شد. در روزهای 3-1 هیچ مداخله ای انجام نشد. در روزهای 7-4 در گروه مورد روزانه یک جلسه رفلکسولوژی کف پا با تاکید به نقطه شبکه خورشیدی به مدت 20 دقیقه توسط پژوهشگر انجام شد و گروه کنترل تنها مراقبت های معمول را دریافت کردند. در روزهای 10-8 هیچ مداخله ای استفاده نشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 25) و آزمون های آنالیز واریانس، کای اسکوئر و تی تست مستقل انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: تغییرات میانگین نمرات تهوع، استفراغ و اق زدن بعد از مداخله در گروه رفلکسولوژی نسبت به گروه کنترل، به ترتیب 36/0 واحد (04/0=p)، 77/0 واحد (001/0> p) و 46/0 واحد (004/0=p) کاهش معنی داری داشت. نتیجه گیری: رفلکسولوژی شبکه خورشیدی کف پا در کاهش تهوع و استفراغ و اق زدن تاثیر مثبتی دارد. با توجه به شایع بودن تهوع و استفراغ بارداری و موثر و بی خطر بودن رفلکسولوژی، استفاده از این تکنیک در بارداری توصیه می شود.

تهوع و استفراغ, حاملگی, رفلکسولوژی, شبکه خورشیدی