عماد مشایخ - دانشجوی کارشناسی ارشد، مدیریت منابع آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان
میلاد امین زاده - استادیار، مهندسی محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان
حمیدرضا صفوی - استاد، مدیریت منابع آب، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان

رشد جمعیت و تغییرات گسترده اقلیمی که با تشدید خشکسالی ها همراه هستند موجب افزایش روزافزون مصرف آب شیرین در نقاط مختلف جهان شده و نیاز به روشهای محافظت از منابع محدود آبی را برجسته می کند. بابرخی برآوردها، تبخیر موجب هدر رفت تقریبا نیمی از حجم مخازنی که در نواحی خشک برای تامین آب مورد نیاز در فصول کم آبی مورد استفاده قرار می گیرند می شود. امروزه استفاده از اجسام شناور (بویژه در مقیاس های کوچک) بعنوان روشی نسبتا ساده و موثر در میان روشهای موجود برای حفاظت از مخازن آب در برابر تبخیر شناخته میشود. بررسی تبخیر و بالانس انرژی در مخازنی که با اجسام شناور پوشانده شده اند اغلب محدود به مطالعات تجربی در مقیاس آزمایشگاهی و مطالعات تئوری میشود که معمولا در آنها جنبه های کلیدی تبادل انرژی میان اجسام شناور و آب و نیز عوامل موثر محیطی در مقیاس مخزن نادیده گرفته میشوند. از ا ینرو مطالعه حاضر به بررسی دقیق جریان تبخیر و بالانس انرژی در سطوح آبی پوشیده شده با اجسام شناور در مقیاس مخزن و در حضور عوامل تاثیرگذار محیطی از جمله پارامترهای هواشناسی پرداخته است. بدین منظور پارامترهای کلیدی ازجمله نرخ تبخیر، تغییرات دمای آب در عمق، تبادل حرارت از کف، دمای پوشش ها بهمراه پارامترهای هواشناسی برای یک بازه 4 ماه ه در دو مخزن با مساحت هر یک 25 مترمربع و عمق 2 متر در دانشگاه صنعتی اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. سطح یکی از مخازن با پوشش های دیسکی پلی استایرنی به قطر 50 سانتیمتر و ضخامت 5 سانتیمتر پوشانده شد و کلیه نتایج با مخزن روباز به عنوان شاهد مقایسه گردید. نتایج بدست آمده بیانگر بازده نزدیک به 85 درصدی پوشش های شناور در کاهش تبخیر است، هرچند با نزدیک شده به فصول سرد بازده کاهش تبخیر تا حدودا 60 درصد کاهش می یابد. بررسی ها نشان داد حضور پوشش های شناور نقش قابل توجهی در کاهش انرژی ورودی به مخزن و افزایش تبادلات حرارتی با هوا نسبت به مخزن روباز دارد . نتایج بدست آمده در این پژوهش می تواند در آینده به عنوان چارچوبی برای بررسی های بیولوژیکی و کیفی استفاده از پوشش های شناور در مخازن آب مورد استفاده قرار گیرد.

مخازن آب؛ کاهش تبخیر؛ اجسام شناور؛ بالانس انرژی