عبدالرسول خلیلی - استادیار دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
سعیده پاک نهاد - کارشناس ارشد دانشگاه شهید بهشتی بهشتی

از سال 1368 هفت منطقه آزاد تجاری و صنعتی )کیش، قشم، چابهار، ارس، اروند، انزلی و ماکو( با هدف افزایش رقابت پذیری اقتصاد ملی، رفع محرومیتها، جذب سرمایه های داخلی و خارجی، ایجاد فرص تهای شغلی جدید، دستیابی به فن آوری پیشرفته در کشورمان ایجاد شده است. این مناطق بعد از گذشت مدت ها از تاسیسان دارایی عملکردهای و بازخوردهای داشته اند و در طول زمان توسعه پیدا کرده اند. بدین منظور از نوزده شاخص نسبی عملکردی بر اساس اهداف مناطق آزاد، تعیین و سپس با استفاده از روش تاکسونومی وزنی )وزنی به روش آنتروپی شائون( وsaw به اولویت بندی مناطق پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که منطقه آزاد ماکو در سطح توسعه یافته و سایر مناطق در ناحیه کمتر توسعه یافته قرار دارند. جهت توسعه یافتگی مناطق پیشنهاد می شود این مناطق به استفاده از ظرفیتهای راکد بپردازند. اروند برای رسیدن به توسعه یافتگی لازم دارد تا به افزایش در صادرات، سرمایه گذار خارجی و جذب گردشگر بپردازد. ارس با کاهش در واردات و افزایش در ترانزیت و صادرات می تواند به توسعه یافتگی برسد. همچنین چابهار با افزایش در ترانزیت و صادرات و قشم با کاهش در واردات و افزایش سرمایه گذاری خارجی می تواند به مرحله توسعه یافتگی برسند.

منطقه آزاد تجاری و صنعتی، تاکسونومی،saw،آنتروپی شائون، توسعه.