مریم شاه امیریان - مربی، بخش فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
ندا مفتون آزاد - دانشیار، بخش فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

دسترسی به غذای کافی و سالم از حقوق مسلم و اولیه انسانهاست و تامین نیازهای غذایی مردم از مهمترین اهداف دولتها به شمار می آید. تغییرات اقلیمی یا گرمایش جهانی از بزرگترین نگرانیهای زیستی انسان امروز است. یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در چند سال اخیر در تغییر الگوی کشت بین کشاورزان ایرانی، مسئله خشکسالی است . که یکی از راه کار های گذر از این بحران استفاده از گیاهان کم آب بر که در اراضی فقی قابل کشت است ، می باشد. یکی از گیاهان کم آب بر قابل توصیه در اصلاح الگوی کشت، کینوا است. کینوا به عنوان یک گیاه مناسب برای رسیدن به کشاورزی پایدار، تغذیه مناسب و تولید صنعتی است و به راحتی میتوان در اراضی فقیر و با حاصلخیزی کم کشت نمود. گیاه کینوا گیاهی یک ساله ، دو لپه ای با نام علمی Chenopodium quinoa از خانواده اسفناج Chenopodiaceae family است. این دانه توسط بعضی از متخصصین علوم تغذیه به عنوان بهترین غذا در جهان شناخته شده است و در بازارهای بین المللی از ارزش بالایی برخوردار است. به همین دلیل به عنوان یک غذای کامل برای افراد بشر از طرف یونسکو معرفی شده است یک شبه غله می باشد. مقدار پروتئین کینوا بین 13/8 تا 16/5 درصد (به طور متوسط 15 درصد) می باشد. پروتئین آن از برنج و جو و ذرت و چاودار و سورگوم بالاتر و نزدیک به گندم می باشد و دارای اسید آمینه لایزین بالایی می باشد. همچنین دارای روغن 7-5) درصد) دارای کربوهیدرات(عمدتا نشاسته)، فیبر ، مواد معدنی (آهن و کلسیم ) ، ویتامین ها ، آنتی اکسیدانت ها و مواد فنلی می باشد که در سلامت انسان بسیار مفید می باشند. از کینوا می توان در تهیه انواع مواد غذایی عملگرا مانند نان، کلوچه، بیسکویت، پاستا و ....استفاده نمود.

کینوا، ارزش تغذیه ای، پروتئین، اسید آمینه، روغن