مسعود دیدارخواه - استادیار آموزشکده کشاورزی سرایان، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
موسی وطن دوست - استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

بروز برخی از ناهنجاری های تولید مثل، باعث نابهنجار شدن اعمال تولید مثلی می شود که ممکن است باعث کاهش بازدهی تولید مثل و یا کم باروری و در برخی موارد موجب عدم موفقیت کامل تولید مثل و یا ناباروری شود. هدف از این تحقیق بررسی عوامل موثر بر وقوع اندومتریت و نیز اثرات زیان بار آن بر عملکرد تولیدی و تولید مثلی در گاوداری شرکت سهامی زراعی نیل شهر بود. داده های مربوط به سال های 76 تا 93 بود و آنالیز داده ها به روش رگرسیون لوجستیک و مدل خطی انجام شد. بیماری اندومتریت تاثیر معنی داری (P<0/01) روی میانگین تولید شیر تا 6 ماهگی داشت، به طوری که میانگین تولید شیر تا 6 ماهگی در گاوهایی که دچار انودمتریت بودند و گاوهایی که اندومتریت نداشتند به ترتیب 25/1675 و 350/250 کیلوگرم در روز بود. علاوه بر این متریت تاثیر معنی داری روی برخی معیارهای تولید مثلی مانند طول رزهای باز، فاصله دو زایش و فاصله زایش تا اولین تلقیح داشت.

اندومتریک گاو شیری، روزهای باز، عملکرد تولید مثلی