شیما آقازاده اردبیلی - دانشجو کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
امین کانونی - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهسا حسن پورکاشانی - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مرتضی برمکی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

مدیریت بهینه منابع آب از مهمترین عوامل ارتقای بهره وری اقتصادی در کشاورزی محسوب می شود. بهینه سازیتخصیص منابع آب و الگوی کشت محصولات کشاورزی یکی از راهکارهای مناسب برای دستیابی به توسعه پایدار وکاهش هدر رفت منابع در کشاورزی است. از جمله روشهای کارا در بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی روشکم آبیاری می باشد. در تحقیق حاضر به دلیل رابطه غیرخطی عملکرد محصولات و آب مصرفی و در نتیجه غیرخطی بودنتابع هدف، سطح زیر کشت و میزان آب تخصیص یافته بهینه محصولات رایج و عمده شبکه آبیاری یامچی در شرایطمختلف منابع آبی با استفاده از تکنیک برنامه ریزی غیرخطی با هدف حداکثرسازی عملکرد و سود اقتصادی حاصل ازکشت محصولات تدوین و طراحی شده است، تا در شرایط مختلف کم آبی مناسب ترین الگوی کشت به همراه آبتخصیصی به هر محصول زراعی ارائه گردد. به همین منظور مقدار آب موجود برای تخصیص به بخش کشاورزی با اعمالتنش هایی به میزان 10 تا 70 درصد با راندمان کاربرد آبیاری 50 و 60 درصد اعمال شد. نتایج نشان داد که با افزایشکمبود آب (تنش)، مقادیر حجم کل آب تخصیص یافته به محصولات کشاورزی شبکه آبیاری و سود حاصل از آن کاهشمی یابد. همچنین با اعمال محدودیت منابع آب، سطح زیر کشت محصول سیب زمینی کاهش یافته و به سطح زیر کشتگندم افزوده می شود.

بهینه سازی، تخصیص آب و سطح زیر کشت، کمبود آب، شبکه آبیاری یامچی، برنامه ریزی غیرخطی