رهام محتشمی - عضو هیات علمی بخش تحقیقات علوم زراعی - باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران

به منظور تاثیر آبیاری تکمیلی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک عملکرد و اجزاء عملکرد کلزا این تحقیق در دو سال زراعی 96 - 1395و 97 - 1396 بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گچساران اجراء شد. رژیم های آبیاری در چهار سطح (بدون آبیاری (دیم)، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، آبیاری تکمیلی در مرحله پرشدن دانه، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و پرشدن دانه) در کرت اصلی، ارقام هایولا 401 و شیرالی در دو سطح به صورت فاکتوریل در کرت فرعیاعمال شد. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد زیستی، عملکرددانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب بودند. نتایج تجزیه نشان داد اثر آبیاری تکمیلی روی تمامی صفات به جز تعداد دانه درخورجین معنی دار بود. اثر سال و اثر متقابل سال و آبیاری تکمیلی بر روی همه صفات غیرمعنی دار بود. برهمکنش رقم و آبیاری تکمیلی بهاستثنای وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت بر روی سایر صفات غیرمعنی دار بود. با اعمال آبیاری تکمیلی تعداد خورجین دربوته از 88 در شرایط دیم به 120 با دو بار آبیاری تکمیلی رسید که معادل 36 درصد افزایش داشت. آبیاری تکمیلی شاخص برداشت را از1 / 24 به 9 / 27 درصد افزایش داد که معادل 4 / 12 درصد افزایش بود. با افزایش دفعات آبیاری تکمیلی عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکافزایش یافت بهطوری که میانگین عملکرد دانه از 782 در شرایط دیم به 2378 با دو بار آبیاری تکمیلی و عملکرد بیولوژیک از 3228 به8350 کیلوگرم در هکتار رسید که به ترتیب معادل 3 و 5 / 2 برابر افزایش نشان داد.

دیم، خشکی،گلدهی، پرشدن دانه، گیاه روغنی