مصطفی پارسایی - عمران، واحد استهبان، دانشگاه آزاد اسلامی استهبان، ایران
امیر حسین وکیلی - استادیار، عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی زند شیراز، شیراز، ایران

افزایش جمعیت و تقاضای روز افزون برای ایجاد مکان های مناسب جهت ایجاد زیر ساخت های مورد نیاز، باعث شده است که برای احداث پروژه ها نیاز به ساختگاه های مناسب داشته باشیم. با توجه به پراکندگی خاک های ریز دانه و رسی، مواجهه با این نوع خاک ها در ساختگاه ها امری طبیعی می باشد. خاک های رسی معمولا رفتار مهندسی متفاوتی دارند که یک نوع از این خاک ها، خاک های متورم شونده می باشند که در اثر تغییر رطوبت، دچار تورم و انقباض می شوند. تورم باعث بالازدگی سطح ساختگاه و انقباض باعث نشست ساختگاه می شود. خاک های متورم شونده در سراسر جهان، چالش های ژئوتکنیکی عمده ای، توام با هزینه های بسیار زیاد ایجاد میکنند. در این پژوهش میزان تاثیر سیمان و زباله صنعتی (سرباره EAF ) بر روی پتانسیل تورم، فشار تورم و مقاومت فشاری محصور نشده خاک متورم شونده بررسی گردیده است. بدین منظور بر روی خاک اولیه آزمایش تورم آزاد انجام شد و بعد از بدست آمدن درصد تورم، نمونه تحت آزمایش فشار تورم قرار گرفت. یک نمونه نیز تحت آزمایش مقاومت فشاری قرار داده شد. در این پژوهش خاک با 5 درصد سیمان (ثابت) بعلاوه 10 ، 15 و 20 درصد سرباره EAF تثبیت شده است که در زمان های عمل آوری مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که درصد های مختلف سرباره که با خاک و 5 درصد سیمان ترکیب شده تاثیر مثبتی در کنترل تورم، فشار تورم و افزایش مقاومت فشاری داشته است. بهترین نتیجه متعلق به ترکیب خاک، 5 درصد سیمان و 20 درصد سرباره است که باعث صفر شدن پتانسیل تورم نمونه و افزایش 200 درصدی مقاومت نمونه گردید.

خاک متورم شونده، سرباره EAF ، سیمان، فشار تورم، تورم آزاد