مرتضی قبادی - گروه علوم و مهندسی محیطزیست، دانشکده کشاورزی و منابعطبیعی، دانشگاه لرستان
علیرضا سپه وند - گروه علوم و مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابعطبیعی، دانشگاه لرستان
معصومه احمدی - گروه محیطزیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

استفاده از برنامه راهبردی حفاظت به عنوان مهمترین رکن سیستمهای حفاظت و مدیریت و همچنین به منظور نقش پیشگیرنده آن، اثربخشی مثبتی بر حفاظت از مناطق در تمام سطوح محیط زیست خواهد داشت. این پژوهش با هدف ارائه برنامه راهبردی حفاظت و مدیریت محیطزیستی اکوسیستم های آبی در محدوده خلیج گرگان به انجام رسیده است. بدینمنظور در نخستین گام به تعیین عوامل موثر بر حفاظت از منطقه با نظر سنجی کارشناسی و با درنظر گرفتن شرایط منطقه پرداخته شد، سپس این عوامل بر اساس درجه تاثیرشان برای رسیدن به هدف، به روش ارزیابی چندمعیاره امتیازدهی شدند، در روش ارزیابی چندمعیاره، مساله و هدف به صورت سلسله مراتبی از عناصر تصمیم که با هم در ارتباط میباشند، پیاده سازی شدند. سطح بالا بیانگر هدف اصلی فرایند تحقیق بود. سطح دوم، نشان دهنده عوامل عمده و اساسی که بر حفاظت از مناطق تاثیر داشتند، میباشد. سطح آخر گزینه های تصمیم یا راهبردهای حفاظتی را ارائه میکند. نتایج نشان داد که بیشترین ارزش بدست آمده مربوط به راهبرد حفاظتی و با کسب ارزش نهایی 0.383 می باشد. سپس به منظور اجرایی نمودن راهبرد های تعیین شده، با لحاظ نمودن قابلیت ها و پتانسیل های درونی و بیرونی پیش روی حفاظت از منطقه، راهبردها ترکیب و شش راهبرد حفاظتی برای حفاظت و مدیریت محیط زیستی اکوسیستم منطقه پیشنهاد شد.

برنامه ریزی حفاظتی، مدیریت محیط زیست، اکوسیستم آبی، برنامه عمل حفاظت