محسن ابراهیمی همتی کیخا - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
حسین جوینده - دانشیار علوم و صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
بهروز علیزاده بهبهانی - استادیار گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

با گسترش مقاومت ارگانیسم های بیماری زا و عفونت زا به داروها و آنتی بیوتیک های شیمیایی، پژوهش های بسیاری در جهت جایگزینی ترکیبات گیاهان دارویی با آنتی بیوتیک های شیمیایی انجام شده است. این مطالعه به منظور بررسی اثر ضدباکتریایی عصاره های آبی و اتانولی میوه سپستان بر سویه های استافیلوکوکوس اورئوسو اشرشیا کلی انجام گرفت. اثر ضدباکتریایی عصاره های آبی و اتانولی میوه سپستان به چهار روش دیسک دیفیوژن، چاهک درآگار، حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) صورت پذیرفت. در این پژوهش عصاره های آبی و اتانولی میوه سپستان بر باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس موثرتر بود. در روش دیسک دیفیوژن عصاره آبی میوه سپستان دارای تاثیر کمتری نسبت به عصاره اتانولی بر باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس بود. در روش چاهک در آگار عصاره اتانولی میوه سپستان در تمامی غلظت ها دارای اثر بازدارندگی بر رشد باکتری استافیلوکوکوس اورئوس داشت اما عصاره آبی آن دارای تاثیرکمتری بر آن بود. همچنین عصاره های آبی و اتانولی میوه درخت سپستان بر روی باکتری گرم منفی اشرشیا کلی دارای اثر ضدباکتریایی جزئی بودند. نتایج حاصل از حداقل غلظت مهارکنندگی رشد عصاره های آبی و اتانولی میوه درخت سپستان برای باکتری استافیلوکوکوس اورئوس 128 میلی گرم بر میلی لیتر بود، اما حداقل غلظت مهارکنندگی رشد عصاره آبی و اتانولی بر باکتری اشرشیا کلی به ترتیب 64 و 16 میلی گرم بر میلی لیتر بود. نتایج حاصل از حداقل غلظت کشندگی رشد عصاره های آبی و اتانولی میوه درخت سپستان برای هر دو سوبه گرم مثبت و گرم منفی استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیا کلی بیش از غلظت 512 میلی گرم بر میلی لیتر بود. عصاره های آبی و اتانولی میوه سپستان اثر ضدباکتریایی قابل توجه ای بر رشد ارگانیسم های گرم مثبت داشتند. به همین دلیل به منظور استفاده گسترده از عصاره های آبی و اتانولی میوه سپستان انجام پژوهش های گسترده ضروری به نظر می رسد. عصاره اتانولی میوه سپستان در شرایط برون تنی تاثیر بیشتری بر باکتری استافیلوکوکوس اورئوس داشت.

اثر ضدباکتریایی، عصاره های آبی و اتانولی، میوه سپستان، استافیلوکوکوس اورئوس