رضا قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی

یکی از مسائل فضاهای شهری، مدیریت بحران های ناشی از حوادث می باشد که از این بین، حوادث مرتبط با آتش سوزی و به طور کلی اقدامات سازمان آتش نشانی از اهمیت ویژه برخوردار است. در واقع در مقاله حاضر سوال محوری این است که چگونه می توان آگاهی شهروندان را در جهت تقویت و ارتقاء فرهنگ ایمنی در رابطه با سازمان آتش نشانی و بروز حوادث آتش سوزی ،تقویت کرد. عنصر مشارکت یکی از مسائل بسیار کلیدی در حوزه توسعه و مدیریت شهری می باشد. به طوری که امروزه در کشورهای توسعه یافته به مشارکت از پایین به بالا اهمیت بسزایی می دهند و سعی می کنند. هر روز، خیل عظیمی از شهروندان از ساختمان های بزرگ عمومی و مجتمع های چند منظوره بازدید می کنند؛ از این رو، تراکم و ازدحام جمعیت در این مراکز همواره بسیار بالاست و هرگونه حادثه ی غیرمترقبه ممکن است تلفات جانی و خسارات مالی فراوان و جبران ناپذیری به همراه داشته باشد؛ در این میان، وقوع آتش سوزی، یکی از مرگبارترین و ویرانگرترین کابوس های یک مجتمع ساختمانی است که نمونه های حادث شده آن در سال های گذشته، ضرورت اتخاذ تدابیر شدید ایمنی را در مورد آن بیش از پیش ضروری و گریزناپذیر می کند. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر نقش فرهنگ سازی و آموزش ایمنی؛ با رویکرد مدیریت بحران آتش سوزی در کلانشهرها از منظر مدیریت شهری با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش عمومی و افزایش آگاهی جامعه با شیوه های مختلف از مهم ترین جنبه ی فعالیت های پیشگیرانه برای تامین ایمنی در شهرها می باشد. همچنین می توان گفت اقدام ایمنی در جهت نهادینه سازی فرهنگ ایمنی در جهت جلوگیری از آسیب های مربوط به آتش سوزی و پیش گیری از وقوع حادثه، زمانی صورت می گیرد که اولا قصد و نیت برای مشارکت شکل گرفته و انگیزه کافی برای مشارکت را یافته باشد و ثانیا اینکه فرد رعایت نکات ایمنی را به عنوان رفتاری که دارای پیامدهای مثبت و نجات بخش است، پذیرفته باشد.

فرهنگ سازی، آموزش ایمنی، مدیریت بحران، آتش سوزی، مدیریت شهری