اثر بخشی برنامه های آموزشی مروج سلامت بر استرس تحصیلی ومهارت های زندگی در دانش آموزان

هدف از برنامه آموزش مروج سلامت ابعاد وسیعی از سلامت در محیطهای آموزشی را در برگرفته و تمامی جنبه ها ازجمله محیط مدرسه، والدین و اولیاء و سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی دانش آموزان را شامل میشود. بنابراین اجرای این برنامه میتواند نقش مهمی در عرصه های بهداشت عمومی دانش آموزان داشته باشد. برنامه مدارس مروج سلامت در کشور و در مدارس شکل گرفته و در بعضی از آنها اجرا میشود که با پیوستن تمامی مدارس با رویکرد ارتقای سلامت نقاط قوت و ضعف آن به تصویر کشیده خواهد شد و مشکلات سلامت روانی دانش آموزان تا حدودی با اجرای این برنامه حل خواهد شد؛ بااین حال پژوهشهای اندکی در کشور ما در زمینه تاثیر برنامه آموزش مروج سلامت بر متغیرهای رفتارهای پرخطر، مهارتهای زندگی و استرس تحصیلی صورت گرفته است. در مدارس کشورهای مختلف کارایی و تاثیر طرح مدرسه مروج سلامت در مورد برنامه های کاهش و پیشگیری از مصرف سیگار، الکل، مواد مخدر، کنترل وزن، بیماریهای منتقله از راه تماس جنسی، ارتقاء بهداشت روان و... مورد تایید قرار گرفته است. این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی است که از طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش دانشآموزان دختر دوره متوسطه شهرستان یاسوج در سال تحصیلی 1398-1397 بودند، که از این جامعه تعداد 16 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شده و در دو گروه آزمایش 96) نفر) و کنترل 96) نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری ها داده ها از پرسشنامه های استرس تحصیلی، مهارتهای زندگی و رفتارهای پرخطر استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرمافزارSpss تجزیه وتحلیل گردید. یافته های پژوهش حاضربه این صورت است که مهارتهای زندگی که ازآن به عنوان مهارتهای اجتماعی نیزنام برده شده، تواناییهای روانی _اجتماعی برای رفتارهای انطباقی وموثری میباشند که فرد راقادر میسازند تابرخوردمناسبی باچالش هاومقتضیات زندگی روزمره داشته باشد. آموزش این مهارتها سبب ارتقای رشدشخصی واجتماعی، محافظت ازحقوق انسانها وپیشگیری ازبرخی مشکلات روانی اجتماعی میشود. آیین زندگی و 6 قانونهای شاد وموفق زیستن: (1 شما در زندگی یا موفق میشوید یا موفق نمیشوید. (2 شما سرنوشت خود را رقم میزنید، شما خالق تجربهی خود هستید. (3 مردم کارهایی را انجام میدهند که برایشان سود داشته باشد. (4 شما نمیتوانید چیزهایی را تغییر دهید که به آن اعتراف نمیکنید. (5 زندگی به کار وتلاش پاداش میدهد. (6 واقعیتی وجود ندارد بلکه تفسیر وبرداشت شماست. استرس عبارت است از واکنشهای فیزیکی، ذهنی وعاطفی است که در نتیجهی تغییرات ونیاز های زندگی ما تجربه میشوند وبه شخصیت ومنیت مان شکل میدهند. استرس مثبت میتواند یک انگیزش دهنده باشد در جهت رسیدن به اهداف زندگی وموفق شدن درحالیکه استرس منفی میتواند یک انگیزش دهندهی شکست پذیر باشد. استرس یک واقعه نیست بلکه واکنش ما نسبت به یک واقعه است اولین گام در کنترل حس استرس شناخت آن است. نتایج این پژوهش حاضربه ای صورت است که با آموزش برنامه های سلامتی در مدارس در حیطه های روانی می رفتارهای پرخطر و منفی ازجمله سوء مصرف مواد، مصرف دخانیات، خشونت، استرس و اضطراب را کاهش داده ومیزان رفتارهای مثبت ازجمله مهارتهای زندگی را در دانش آموزان بهبود بخشید.

کلیدواژه ها:

برنامه اموزشی مروج سلامت ، استرس تحصیلی ، مهارتهای زندگی ، سلامت روان.